Stop Femicide: Kabinet lanceert nieuw plan om vrouwenmoord te voorkomen

Hoewel het verdrag van Istanbul, gericht op de aanpak van huiselijk geweld, al jaren bestaat, duurde het lang voordat er een samenhangend plan in Nederland werd geïntroduceerd. Esmé Wiegman vertelt dat Valente en andere organisaties al jarenlang aandringen op een uitgebreide aanpak van intieme terreur. "Mijn eerste brief ging hierover," zegt Wiegman, die nu vier jaar bij Valente werkt. "We zaten soms bij VWS aan tafel, dan weer bij justitie. Maar nu pas komt alles bij elkaar."

Het nieuwe plan Stop Femicide! dat door drie bewindspersonen werd gepresenteerd, steunt op vier pijlers: preventie, beter zicht op geweld of dreigend geweld, betere interventies in hulpverlening en meer inzicht in de problemen en aanpak. Deze pijlers moeten gezamenlijk bijdragen aan het voorkomen van vrouwenmoord.

Waarom is de term 'femicide' belangrijk?

Valente heeft een belangrijke rol gespeeld bij de totstandkoming van dit plan. De organisatie heeft jarenlange ervaring met interventies in de hulpverlening en het herkennen van patronen van intieme terreur. "Bij reguliere vormen van huiselijk geweld gaat het vaak om actie-reactie," legt Wiegman uit. "Maar bij intieme terreur neemt de man vaak de controle over en wordt onderdrukkend. Dat is iets anders en daar moet je op leren reageren."

De overheid wil de term 'femicide' vaker gaan gebruiken in plaats van verhullende termen zoals 'familiedrama' of 'crime passionel'. Wiegman benadrukt het belang hiervan: "Bij een familiedrama denk je aan een uit de hand gelopen ruzie, maar als je het over femicide hebt, dan is dat niet zomaar iets toevalligs. Het is bewust, gericht op vrouwen. Daar moet ook meer aandacht voor komen."

Nauwelijks vervolging

Een groot probleem is dat daders van psychisch geweld, een signaal van femicide, nauwelijks vervolgd worden. Vaak herkent de politie het patroon niet en wordt elke melding afzonderlijk bekeken. Wiegman pleit voor meer deskundigheid bij de politie en andere plekken in de samenleving om rode vlaggen te herkennen en sneller te kunnen acteren. Hoewel het kabinet heeft besloten psychisch geweld niet apart strafbaar te stellen, ziet Wiegman toch mogelijkheden voor verbetering. "Het ministerie van justitie heeft geconcludeerd dat er al veel mogelijk is binnen de bestaande wetgeving, maar het gebeurt te weinig. Het strafrecht zou wat mij betreft nog verder mogen worden uitgebreid."

Esmé Wiegman gelooft dat dit plan een verschil kan maken. "Er komt erkenning voor intieme terreur en een effectievere aanpak. Het doel is om samenhang te creëren in de preventie en de problemen beter in beeld te brengen." Dankzij de moed van nabestaanden en de vechtlust van hulporganisaties als Valente, is er nu een fundament gelegd voor een toekomst zonder femicide.