Explosief of beschieting leidt tot grote financiële problemen bij ondernemers

Als een bedrijfspand beschoten wordt, of als er een explosief voor de deur wordt gelegd, kan dat leiden tot een sluiting. Het sluiten van panden is een beslissing van een gemeente. De burgemeester kan een publiek toegankelijke inrichting sluiten, als blijkt dat de openbare orde ernstig in gevaar is.

Financiële problemen

Het Onderzoeksbureau sprak uitgebreid met zestien ondernemers die de afgelopen jaren te maken hebben gehad met een sluiting op last van de burgemeester naar aanleiding van een beschieting of explosief. Ruim 86 procent van hen zegt in de financiële problemen te zijn gekomen door de sluiting. De duur van de sluiting varieert per onderneming. Op één ondernemer na zegt iedereen geen compensatie te hebben gehad voor de sluiting.

Volgens hoogleraar staats- en bestuursrecht Jon Schilder krijgt een ondernemer zelden een compensatie voor een sluiting op last van de gemeente, omdat zij dan een rechtszaak moeten winnen. In de praktijk komt dit volgens Schilder bijna nooit voor. "In het algemeen krijgt de burgemeester het voordeel van de twijfel van de rechter. Rechters vinden het namelijk erg riskant en ook niet hun taak om zelf de afweging te maken of een sluiting al dan niet noodzakelijk is. In de regel verliest de ondernemer, omdat een rechter het besluit van de burgemeester niet in twijfel trekt." Volgens Schilder moet sluiting een allerlaatste redmiddel zijn en mag deze vergaande maatregel niet als eerste sanctie worden opgelegd.

Criminelen weten dat panden van ondernemers gesloten kunnen worden als er een granaat voor de deur wordt gelegd, ziet advocaat Meena Kashyap. Zij stond verschillende ondernemers bij toen hun onderneming naar aanleiding van een beschieting, granaat of explosief op last van de gemeente moest sluiten. Ze noemt als voorbeeld coffeeshops in Amsterdam. "Die werden telkens in de nacht aangevallen, niet met het doel om iemand te verwonden. Maar toen het beleid werd aangepast en de shops niet zomaar werden gesloten, hielden de beschietingen op. Dat zegt mij dat het doel van dit soort aanvallen vaak is om de onderneming van een concurrent gesloten te krijgen."

Noodfonds

Koninklijke Horeca Nederland vindt dat er een noodfonds voor deze ondernemers in het leven geroepen moet worden. De belangenorganisatie zegt dat al jaren te roepen, maar een noodfonds laat nog op zich wachten. Wel zegt de horecabond dat er iets is veranderd: sinds twee jaar leggen burgemeesters minder snel sluitingen op.

Volgens de betrokken gemeenten sluiten zij panden om de veiligheid in een wijk te garanderen en de rust te laten terugkeren. Zij stellen dat sluiting geen automatisme is, maar wordt afgewogen aan diverse criteria. De gemeente Rotterdam geeft aan ook te kijken naar het belang van ondernemers, volgens de gemeente Den Haag worden alle feiten en omstandigheden meegewogen.

Marcel Norbart, oud-eigenaar van Club Abe in Amsterdam, vertelt in de podcast meerdere keren te maken te hebben gehad met een sluiting, naar aanleiding van een granaat of beschieting. Hij geeft aan dat hij het gevoel heeft dat hij is weggezet als dader, terwijl hij zelf vond dat hij slachtoffer was van de hele situatie. Volgens hem moet het beleid veranderen, want dit werkt criminaliteit in de hand.