Wat spoken de Amelanders eigenlijk uit tijdens Sunneklaas?

Veel vragen

Sunneklaas houdt de gemoederen flink bezig. Het is een oeroude traditie op Ameland, waarbij vrouwen en kinderen binnen moeten blijven wanneer het donker wordt en de mannen anoniem verkleed en met vervormde stemmen door de straten lopen. "Het is een oud gebruik, het is een feest met vrienden en familie. Het is volstrekt onschuldig", zegt Van Pamelen.

"Ondanks mobiele telefoons, camera’s, sociale media, een goed bewaard eilandgeheim gebleven", gaat Van Pamelen verder. Daardoor roept het veel vragen op bij niet-eilandbewoners, zo werd duidelijk in Op1.

Huwelijksmakelaar

Aan tafel bij de talkshow zat een Amelandse om uit te leggen wat Sunneklaas inhoudt. "Sunneklaas is afgeleid van Sint-Nicolaas. Maar daar waar het grootste deel van Nederland hem onthaald als kindervriend en goeddoener, is hij op de Wadden en omgeving beter bekend als huwelijksmakelaar. Daarom wordt het ook vooral op de eilanden gevierd, want daar waren potentiële partners vroeger beperkt. En dus was alle hulp van de heilige mooi meegenomen."

Maar de vraag waarom vrouwen niet naar buiten mogen tijdens het feest werd steeds gesteld.

Rollenspel

Daar zit wel een bepaalde geschiedenis achter. "Het verhaal gaat dan ook dat er een arme man was op Ameland die huwbare dochters had, maar te weinig geld voor een bruidsschat. Totdat Sint-Nicolaas kwam en muntstukken door de ruit gooide. De dochters konden in het huwelijksbootje stappen", legt Van Pamelen uit.

"Sunneklaas is dus een eigenlijk een soort koppelingsritueel. Ze dossen zich buiten uit, proberen elkaar af te troeven, jagen ondertussen wat boze geesten weg en vrouwen blijven binnen wachten op wie hen komt schaken. Het is simpel, het is een rollenspel."

Erfgoed

"Als je het verhaal wel vertelt, gaat de mystiek ervan af, de Amelandse eigenheid." En toch raadt Van Pamelen de Amelanders aan om dit beter uit te leggen aan niet-Amelanders. "Als je het verhaal niet vertelt, maken buitenstaanders hun eigen spookverhalen. Een goed verhaal zorgt voor begrip. Het is net zo goed erfgoed als Ameland zelf."