Waarom het mis ging tussen ultra-orthodoxe kerkgangers en journalisten

"De zondag is heel belangrijk voor reformatorische christenen", vertelt Van der Garde, die zelf opgroeide in de conservatieve Gereformeerde Gemeenten in Nederland maar zich nu als niet-christelijk beschouwt. Ze constateert dat journalisten van buiten de orthodox-christelijke gemeenschappen geen idee hebben dat ze allerlei grenzen aan het overschrijden zijn wanneer ze op zondagochtend voor een kerkdeur posten. "De kerkgang is het hoogtepunt van je week, het belangrijkste in je leven. Je trekt je netste kleren aan, je zorgt dat er geen stofje op zit, je mooiste hoed. Je loopt waardig naar de kerk, praat niet met mensen onderweg. Het is heel gewichtig."

Journalisten die bij de kerk staan, zijn voor deze mensen "een inbreuk op de zondag", vertelt ze. Van der Garde beseft dat het moeilijk te begrijpen is voor mensen die niet naar de kerk gaan. "Journalisten moeten beseffen hoe belangrijk deze dag is voor christenen."

Treiterjournalistiek

Van der Garde benadrukt dat ze het geweld tegen journalisten op geen enkele manier goedkeurt. "Van journalisten blijf je af. Ook vanuit de kerk is met één stem gezegd: dit mag nooit gebeuren."Maar ook ergert de journaliste zich aan verslaggevers die ongevraagd een microfoon onder de neus van kerkgangers duwen. "Dat noemen we treiterjournalistiek. Bij politici hoort dat er soms bij, dat zijn publieke personen. Maar dit zijn hele gewone burgers. Omaatjes moeten bukken onder de microfoonhengels van journalisten door om bij de kerk te kunnen komen."

Jan van Klinken, voormalig journalist van het Reformatorisch Dagblad, geeft tegenwoordig mediatrainingen aan orthodoxe christenen. Hij ziet een voorzichtige verbetering in de toenadering tussen journalisten en orthodoxe christenen. Kerkgemeenschappen zijn opener zijn dan 50 jaar geleden, en ook journalisten hebben wat hem betreft een minder vooringenomen houding. Het verwijt van treiterjournalistiek is volgens Van Klinken dan ook niet helemaal op zijn plaats. "Deze kerken hebben besloten de deuren te openen voor zoveel mogelijk mensen. Dan kun je verwachten dat er een haag aan journalisten op af komt."

Oplossing

Van der Garde denkt dat het probleem in de toekomst opgelost kan worden door vanuit de kerk een woordvoerder te sturen. "Als journalisten geen quote krijgen vanuit een kerkbestuur, of de lokale SGP-fractie, dan moeten ze die quote krijgen van die kerkgangers. Je kunt afspraken maken dat iemand voor of na de dienst een toelichting komt geven", denkt ze.

Van Klinken is het daarmee eens. Het is allebei waar, journalisten moeten zich gedragen evenals de kerkgangers: "Als je hard wegloopt voor de media en de deuren altijd dichtgaan, wordt het beeld nooit evenwichtig."