Laatste dag spreekrecht voor nabestaanden MH17: 'Soms zat de hele zaal te snikken'

"Ieder leed is uniek, ieder verhaal is weer anders, maar wat steeds terugkomt zijn de levens die stil zijn komen te staan en de ontwrichting van families", aldus Van de Wiel.

Woede

Bij andere rechtszaken is spreekrecht maar een klein onderdeel van het proces, maar bij het MH17-strafproces waren er drie weken voor de verklaringen van nabestaanden uitgetrokken. "Vier broers en een zus spraken de rechtbank toe over een omgekomen broertje", vertelde Van de Wiel. "Wat ook vaak terugkwam, is de woede op Rusland. Een vader deed een oproep aan de verdachten en aan het Russische volk: 'We zijn niet uit op wraak of vergelding, maar op waarheidsvinding. Daarom vragen we, Russen, help ons.'"

Nabestaanden konden zelf hun toespraak houden, maar ook een videoboodschap opnemen of bijvoorbeeld hun advocaat of Slachtofferhulp Nederland hun verklaring laten voorlezen. "Veel nabestaanden lieten ook een foto zien of namen een voorwerp mee. Een moeder had de urn bij met de as van haar zoon en schoondochter", aldus Van de Wiel.

Openbaarheid

"Sommigen hebben de afgelopen jaren vaker de pers te woord gestaan of in talkshows gezeten om hun leed uit te leggen, maar nu kwamen er ook verhalen in de openbaarheid die dat eerst niet waren. Zo vertelde een vader over zijn twee zoons die samen op vakantie gingen. De ene zoon stapte aan boord van MH17, de andere zoon nam een ander vliegtuig omdat er geen stoelen over waren."

Na iedere spreker kwam de rechtbankvoorzitter met een korte reactie. "Na de eerder dagen werd het steeds persoonlijker. Nog eens duidelijk maken dat de nabestaanden goed gehoord zijn."