Rat op handen gedragen in China, symbolisch dan

Bastiaan Meerburg van het Kennis- en Adviescentrum Dierplagen (KAD) doet al jaren onderzoek naar ratten en noemt ze echte 'dilemmadieren'. Ze zijn enorm slim, passen zich met gemak aan, maar zorgen tegelijkertijd voor steeds meer overlast.

Rat op handen gedragen

Maar, een jaar vernoem je natuurlijk niet naar een dier waar je een hekel aan hebt. Meerburg: "De rat is een dier dat door de Chinezen op handen wordt gedragen. Dat komt omdat als je rijk bent en je hebt bijvoorbeeld veel rijst, dat je dan ook veel ratten krijgt. Vandaar heeft de rat een hele andere associatie in Nederland. Maar het is wel meer symbolisch."

Want ook Chinezen springen natuurlijk niet een gat in de lucht als zij een rat in hun voorraadkast zien zitten. Sterker nog, kom je in contact met ratten(urine) dan loop je het risico om de ziekte van Weil te krijgen. Die ziekte kan zorgen voor hoge koorts en lever- en nierproblemen.

Gif tegen ratten

Tot voor kort mocht je ratten bestrijden met gif. De zogeheten rodenticiden, dat zijn bestrijdingsmiddelen, die werken op het zenuwstelsel van knaagdieren. Dit gif is vanaf 2023 verboden voor particulieren. De chemische middelen mochten al niet meer buiten worden gebruikt, maar het verbod wordt uitgebreid naar gebruik binnenshuis.

Meerburg denkt dat dit verbod zal leiden tot een verdere groei van de populatie ratten in Nederland. Ook denkt hij dat mensen naar andere middelen gaan grijpen. Daarom pleit hij voor snelle maatregelen. Staatssecretaris Stientje van Veldhoven heeft vorig jaar aangekondigd met plannen te komen om de rattenoverlast tegen te gaan.

Bruine en zwarte ratten in Nederland

In Nederland komen twee rattensoorten voor: de bruine rat en de zwarte rat. De bruine rat is het meest verspreid en is van oorsprong een exoot, die lang geleden vanuit Azië naar Europa is gebracht door de scheepvaart. Het is een van de meest wijdverbreide en succesvolste zoogdieren van de wereld. Alleen in de Arctische gebieden komt hij niet voor. De bruine rat is voornamelijk 's nachts actief.

De zwarte rat is iets groter dan de bruine, en iets minder wijdverspreid in Nederland. Waar de bruine rat echt een rioolrat is, is de zwarte rat juist vaak in onze huizen te vinden. Oorspronkelijk komt de zwarte rat uit Zuid-Azië, maar sinds de vroege middeleeuwen komt hij in grote aantallen voor in Europa. Met de komst van de bruine rat ontstond er concurrentie met een achteruitgang in de populatie van zwarte ratten tot gevolg.

Vroege Vogels: iedere zondagochtend van 07.00 tot 10.00 uur.

Vroege Vogels is hét programma over natuur en milieu. Op zondagochtend te beluisteren op NPO Radio 1 en vrijdagavond te zien op NPO 2. Like Vroege Vogels op Facebook of volg het programma op Twitter of Instagram.