'Nieuwe generatie zal beschadigd de volwassenheid bereiken'

Deze week mocht ik aanwezig zijn bij de opening van een schooltuin niet ver bij mijn huis vandaan. De kinderen hadden die tuin met hulp van een moeder ontworpen. De schommel, de tweepersoonsglijbaan, de moestuin, de bankjes, alles was zelfbedacht en -gemaakt. Na het lostrekken van het lint werd het stukje groen onder veel gejuich in gebruik genomen. Er was taart en limonade en er werden prentbriefkaarten, gemaakt van hun eigen tekeningen, verkocht om geld in te zamelen voor kippen. Want kippen moesten deze tuin vervolmaken.

Zelf groeide ik op in Capelle aan den IJssel. Ons schoolplein bestond uit stoeptegels met een paar uitgegraven knikkerpotjes, en de rest moesten we zelf invullen. We leefden ondanks het beton in weelde. We waren verlost van oorlog en honger. We hadden boeken, ballen, en de buurt om ons te vermaken. We waren domweg gelukkig in de jaren zeventig. We maakten onderdeel uit van de generatie X, ook wel Nix genoemd, omdat we niets hadden om voor te vechten, behalve een baan, want die waren schaars.

Na generatie X groeide generatie Y op, de patatgeneratie, gevolgd door de millenials die inmiddels alweer voorbij zijn gestreefd door Gen Z, de zoomers. Maar hoe heet de generatie kinderen die na 2012 is geboren? De kinderen die sparen voor kippen in hun schooltuin? Ergens las ik dat deze generatie met A wordt aangeduid. Serieus? Generatie A? Alsof we zonder problemen met een schone lei kunnen beginnen? Er is helemaal geen generatie A. Wel een generatie Total Loss.

Het is een generatie die beschadigd de volwassenheid zal bereiken en wij boomers, x-ers, y-ers en millenials hebben daaraan schuld. De kinderen die sparen voor kippen zullen de eieren vanwege de pfas namelijk nooit kunnen eten. Bovendien wordt in de buurt van het schoolplein round up nog volop gebruikt, en in de wateren waarin ze zwemmen is afgelopen jaren het verboden herbicide dinoterb gevonden. En intussen las ik alweer over een nieuw vergift: de staalslak.

De staalslak is geen invasieve exoot, zoals de geaderde stekelhoren dat is, een Aziatische roofslak die de inheemse schelpdieren in de Noordzee bedreigt. Nee, de staalslak is helemaal van eigen makelij. Het is een restproduct dat uit de ovens van Tatasteel komt. Een gefabriekte slak, dus, die boosaardiger en levensbedreigender is dan welke invasieve exoot ook. De staalslak wordt gebruikt in geluidswallen, als ondergrond voor snelwegen en om dijken mee op te hogen. Het is gratis te verkrijgen vulmateriaal.

Wat er niet bij wordt verteld is het volgende: wanneer de staalslakken in aanraking komen met water, verandert dat water vanwege de dalende zuurtegraad in een soort gootsteenontstopper. En die gootsteenontstopper sijpelt de grond in waar het zich gedraagt als de Death Star uit Star Wars. Het vernietigt alles.

En ook bovengronds is het begonnen te sijpelen. Huisartsen kregen patiënten met onherleidbare brandwonden, bloedneuzen en huidklachten onder ogen. Veroorzaker, zo bleek: de staalslak.

Gauw verwijderen die dingen, zou je denken. Maar dat zal niet gaan. Hoezo niet? Omdat niemand heeft bijgehouden waar die slakken de grond in zijn gestopt. Er was geen meldplicht. Ze liggen her en der als een lappendeken over het land verspreid en Joost mag weten waar. We kunnen toch moeilijk heel Nederland ondersteboven kieperen?

Natuurlijk kende mijn generatie X ook haar eigen gifschandaal: DDT. Tijdens onze lessen kwam het gevaar van dat insecticide uitgebreid aan bod. Maar het gebruik ervan was na 1973 verboden. Voor mijn generatie was er dus hoop, omdat er voor ons welzijn werd gezorgd. We floreerden en dansten in de jaren erna zorgeloos op ‘Walking on Sunshine’ en ‘Staying Alive.’ We maakten ons niet druk omdat er uit de geschiedenis conclusies waren getrokken. Oorlog is niet goed. Gif is niet goed. Honger is niet goed. Ons vertrouwen in de mensheid had zich als een zachte en geruststellende deken om ons heen gewikkeld. En zie wat dat heeft gebracht.

Mijn voeten voelen loodzwaar als ik van de kleine dorpsschool terug loop naar mijn huis. In mijn hand houd ik een pakje prentbriefkaarten, gemaakt door een generatie die zich de hoop niet wil laten afnemen. Want als de hoop sterft wordt het pas echt stil om ons heen. Misschien moet ik de prentbriefkaarten gebruiken om de leerlingen excuses te maken. En die kaarten laten ondertekenen door de échte generaties TL, namelijk die van Total Losers. De generaties die de toekomst voor de kinderen van nu onmogelijk hebben gemaakt.

Ik wens u een behouden zondag.