'Groep dakloze jongeren waarschijnlijk veel groter'

Het aantal jonge dakloze mensen dat opvang zoekt, neemt in het hele land toe. Dat blijkt uit cijfers die NOS Stories heeft opgevraagd bij tientallen opvangcentra in het hele land. Hoeveel dak- en thuisloze jongeren zijn er eigenlijk? "Tussen de 10 en 12 duizend mensen zijn bekend, maar eigenlijk zijn het er nog veel meer", zegt Mirthe Biemans, zelfstandig adviseur wonen en werken en lang werkzaam geweest in het sociaal domein. "Zijn al heel lang bezig met overleven, zijn al heel lang dak en thuisloos voordat instanties ze zien. Dus die groep is waarschijnlijk veel groter, maar het is niet meetbaar."

Dat het piept en kraakt is onder meer te zien in de maatschappelijke opvang, de stap ná de nachtopvang. "Die plekken staan best wel onder druk", zegt Roel Vonk, orthopedagoog in opleiding en 20 jaar werkzaam geweest in het maatschappelijk werk. "Er worden minder plekken gesubsidieerd. Soms hebben we wel plek, maar geen subsidie."

Oorzaken veelomvattend

Bij het spreekuur van het Straatconsulaat in Den Haag zien ze het aantal jongeren groeien, zegt projectleider Jeroen van Es. Wat voor jongeren treft hij? "Het gaat om jongeren tussen de 18 en 25 die dakloos zijn of dakloos dreigen te raken en nog even bij vrienden of familie op de bank kunnen blijven slapen." De oorzaken zijn veelomvattend, schetst hij: ruzie thuis, verslaving, psychische problematiek, maar ook jongeren die jeugdzorg verlaten en nog niet goed voor zichzelf kunnen zorgen.

Laten we kijken naar de oplossingen. Van Es probeert het probleem bij de politiek bekend te maken, maar hij helpt jongeren ook praktisch. Dan gaat hij mee naar het Daklozenloket, om het probleem nog eens extra te benadrukken. "Heel soms proberen we een hostel te regelen, in de hoop dat er een dag later wel plek is. Een enkele keer delen we een tentje of slaapzak uit, maar dat is ook geen oplossing. Maar we vinden het schrijnend als mensen in de openlucht moeten slapen."

Kostendelersnorm het probleem

Adviseur wonen Biemans kijkt voor een oplossing naar jeugdzorg. "Jongeren uit jeugdzorg mogen niet losgelaten worden voordat ze een woning en perspectief hebben." Als jongeren 18 geworden zijn, vallen ze namelijk niet meer onder deze vorm van hulpverlening. Bovendien vindt ze dat ze kostendelersnorm afgeschaft moet worden. "We hebben gezien dat het aantal dak- en thuisloze jongeren enorm is toegenomen na het invoeren van deze regel." Ook moet de bijstand omhoog voor deze groep. "Jongeren krijgen 250 euro, zie daar maar eens van te leven."

Hella Masuger van Stichting Zwerfjongeren Nederland sluit zich bij Biemans aan voor wat betreft de kostendelersnorm, de 18 plus-grens bij Jeugdzorg en het lage bedrag aan bijstand. Ze benadrukt dat jongeren perspectief moeten krijgen. "Ze moeten zo snel mogelijk een diploma hebben, aan het werk gaan en naar een rustige plek kunnen."