Geschiedenisleraar van het jaar: 'Iedereen zou historische vaardigheden en historisch besef moeten hebben'

"Het geschiedenisonderwijs is niet overal meer verplicht en wordt ook niet overal meer verkozen", vertelt Van Doetzum in NOS Met het Oog op Morgen. "Wij snappen ook wel dat leerlingen geschiedenis niet het allerleukste vak vinden, maar er zit wel echt een bepaalde basis in die iedereen zou moeten kennen."

Historisch besef

Van Doetzum vindt historisch besef en kennis van historische feiten enorm belangrijk. Als voorbeeld wijst hij naar het onderzoek dat recentelijk naar buiten kwam over hoe jongeren naar de holocaust kijken. Dat onderzoek beweert dat het slecht gesteld staat met de kennis van Jonge Nederlanders over de Jodenvervolging tijdens de Tweede Wereldoorlog. 3 procent zou zelfs denken dat de Holocaust een mythe is. "Elke procent is één te veel", vertelt Van Doetzum. "Dat heeft gewoon te maken met onderwijs, daar hebben wij een taak in, daar heeft de samenleving een taak in, de ouders aan tafel."

Van Doetzum wil dan ook graag dat onderwijs meer tijd krijgt om dit soort onderwerpen te behandelen. "Het geschiedenisonderwijs wordt op sommige scholen aangeboden in een vorm van mens en maatschappij, een koppeling tussen aardrijkskunde, geschiedenis en economie. Daar is heel weinig tijd voor historische onderwerpen en historische vaardigheden. Die zou iedereen wel moeten kennen om een goede staatsburger te kunnen zijn."

Eigen leerlingen

Van Doetzum zelf legt dit soort onderwerpen wel uitbundig uit aan zijn leerlingen. "Ik besteed er elk jaar opnieuw weer aandacht aan. Op 4 en 5 mei, maar ook gewoon gedurende het jaar. Ik maak heel veel gebruik van het nu en actualiteit uit het nieuws. Het komt gewoon veel voorbij."

Als de geschiedenisleraar nepnieuws tegenkomt op social media benoemt hij dat ook in de les. "De leerlingen voelen zich ook veilig bij mij en komen ook wel eens bij me met: hey meneer, ik heb dit, dit en dit gezien. Hoe zit dat nu? Ze herkennen dat nu en durven dat gesprek aan te gaan."

Nepnieuws

Er zit ook een verband tussen nepnieuws en geschiedenisonderwijs, zegt Van Doetzum. "Ik denk dat het heel belangrijk is dat die 2 aan elkaar gekoppeld worden." Zo is bronanalyse een cruciaal onderdeel van zijn lessen. "Dat is een historische vaardigheid die heel mooi past bij het zien van nepnieuws, het ontdekken van nepnieuws, het checken van je bronnen, weten wie het schreven heeft en wanneer het geschreven is. De directe en indirecte bronnen, geschreven en ongeschreven bronnen. We leren dat niet omdat je dat op een toets krijgt, je hebt dat nodig om het nu te begrijpen."

Social media

Om zijn geschiedenislessen verder te kunnen verspreiden heeft Van Doetzum niet alleen een YouTube-kanaal, maar ook een Instagram- en Twitter-pagina. "Je moet ook het geschiedenis naar het nu halen, een van de onderdelen is de leerling in de beleefwereld zetten. Zet de geschiedenis in de beleefwereld. Op YouTube leren sommige leerlingen beter. De koppeling tussen beeld, geluid en uitleg blijft sommige leerlingen beter bij. Met het verhaal heb je daar een toprecept en blijft het echt hangen."

Hij maakt bijvoorbeeld korte 60 seconden filmpjes. "Ik heb er laatst een gemaakt van de Reichsbürger-beweging. Wat ik daar in doe: is dat ik vertel wat de Reichsbürger-beweging is, maak ik een koppeling naar het verleden. In dit geval de staatsgrepen van de jaren '20 in Duitsland. Ik zeg niet dat het precies hetzelfde is, maar ik laat die parallellen zien. Ik leg dus uit wat de Reichsbürger-beweging is, ik leg uit wat een staatsgreep is en ik leg uit wat het gevaar daarvan is." Het slaat aan bij leerlingen, merkt hij. "Ze vinden het nu heel interessant en die koppeling met de geschiedenis dan ook. Dan wordt geschiedenis een echt heel interessant vak."