Meerval bezig aan flinke opmars: plaag of niet?

Van een zeldzame vissoort in Nederland, naar een vaak gezien exemplaar: de meerval is bezig met een flink opmars. Tot 25 jaar terug kwam de meerval alleen voor in het westen van het land (in de Westeinderplassen/Haarlemmermeerpolder). Sindsdien zien we met name in en bij de grote rivieren het aantal meervallen flink stijgen.

Dat komt o.a. door de stijging van de watertemperatuur, in de afgelopen eeuw is het oppervlaktewater zeker drie graden warmer geworden. "De meerval is bovendien een populaire sportvissoort. En waar hengelaars actief zijn, wordt er vaker met vissen gesleept, anders wordt er niks gevangen", zegt Spikmans.

Joekel

De meerval kan tot enorme afmetingen groeien. "Het is de grootste zoetwatervis die we hebben in Nederland", zegt Spikmans. In de Oude IJssel werd vorig jaar zomer bij Gendringen een meerval gevangen van 2,36 meter, een recordgrootte. Ook in de tv-uitzending van Vroege Vogels werd een indrukwekkende meerval gespot en op camera vastgelegd.

De Europese meerval (Silurus glanis) heeft een langgerekt zijdelings afgeplat lichaam met een brede afgeplatte kop en grote bek met in het totaal zes bekdraden: twee op de onderkaak, twee in de mondhoeken en twee op de bovenkaak. De kleur is zwart tot bruin met gemarmerde flanken en een vuilwitte buik. Niet ver achter de kop bevindt zich een kleine rugvin.

Geen plaag

De meerval eet van alles: behalve vissen staan er ook veel andere soorten op zijn menu. Uit onderzoek naar de maaginhoud blijkt de vis ook meerkoet, fuut, meeuw, aalscholver en karekiet te eten. Maar het grootste deel bestaat uit kleinere vis, kikkers, kreeften en woelratten. Een echte toppredator dus.

Daarom zijn beroepsvissers bang dat de meerval uitgroeit tot een plaag, zegt ook beroepsvisser Frans Komen in de podcast Rivierverhalen. "Er is zeker sprake van een verandering als zo'n toppredator aan het systeem wordt toegevoegd", reageert bioloog Spikmans, "beroepsvissers zijn bang dat al hun paling, baarzen en snoekbaarzen worden opgegeten. Dat kan ik me wel voorstellen. Maar vanuit de ecologie beschouw ik dit meer als een interessante ontwikkeling. Wat gaat de opmars van de meerval doen met de visstand?"

Vroege Vogels: iedere zondagochtend van 07.00 tot 10.00 uur.

Vroege Vogels is hét programma over natuur en milieu. Op zondagochtend te beluisteren op NPO Radio 1 en vrijdagavond te zien op NPO 2. Like Vroege Vogels op Facebook of volg het programma op Twitter of Instagram.