'Nederland is te aangeharkt'

De mens heeft het evenwicht in de natuur danig verstoord. De biodiversiteit holt achteruit en dat geldt ook voor het insectenbestand. "We hebben in Nederland nog zo'n 20.000 soorten insecten", zegt De Boer, lector 'Ecologisch wijs: insecten en maatschappij' aan de Aeres Hogeschool Wageningen en het Nederlands Instituut voor Ecologie. "Zowel het aantal soorten als het absolute aantal per soort daalt."

"Het klinkt tegenstrijdig maar we horen in het nieuws vaker over een nieuw ontdekte soort, dan over een soort die verdwijnt. Recentelijk is er hier in het Vondelpark nog een nieuw soort sluipwesp gevonden. Het is ook gemakkelijker om het over een insect te hebben dat er nog wel is, dan over een soort die is uitgestorven."

Minder is meer

Wat ook tegenstrijdig klinkt, is de constatering dat er ook insectenplagen zijn. "Neem bijvoorbeeld de eikenprocessierups. Deze rups vormt een plaag in Nederland, we hebben er last van en proberen hem op allerlei mogelijke manieren te bestrijden." Maar die plagen ontstaan juist omdat we eigenlijk te weinig diversiteit hebben onder de insecten.

"De oorzaak van zo'n plaag zit hem aan de ene kant in het monotone landschap, we zijn nou eenmaal een land met veel eikenbomen. Maar ook omdat de eikenprocessierups te weinig natuurlijke vijanden heeft", zegt De Boer. Er is namelijk een insect in Nederland dat het moeilijk heeft: de sluipwesp. Die zou juist heel nuttig zou kunnen zijn bij het bestrijden van de eikenprocessierups.

De sluipwesp legt zijn eitjes in de larven van de eikenprocessierups. De larve van de sluipwesp eet de larve van de rups op en ontpopt zich in het omhulsel. "Onze natuurlijke omgeving hebben we heel onvriendelijk gemaakt voor de volwassen sluipwesp. Er zijn te weinig nectarplanten waar die volwassen sluipwespen zich mee kunnen voeden", zegt De Boer. En mede daardoor zijn er te weinig sluipwespen om de eikenprocessierups in toom te houden.

Rommelige natuur

"Onze aanpak van de eikenprocessierups is eigenlijk symptoombestrijding", vervolgt ze. "We kijken te weinig naar de oorzaken van zo'n plaag en zijn te veel bezig met het beheersen van de overlast."

Om de biodiversiteit aan insecten meer ruimte te geven hebben we meer ruige natuur nodig. "Nederland is te aangeharkt", zegt De Boer. "Voor insecten zou een ruigere natuur veel beter zijn." Dat betekent meer verschillende planten en bloemen, maar ook een meer diverse landbouw. "In de stad kun je op kleine schaal aan de slag, maar op het platte land is echt een grote slag te slaan."

Jetske de Boer is onlangs benoemd tot lector en ziet het als haar missie om een nieuwe generatie natuurbeheerders op te leiden. Uiteindelijk zou bij de mensen in de groenvoorziening het besef moeten gaan leven dat we geen aangeharkte en keurige natuur nodig hebben, maar juist een ruige en heel diverse natuurlijke omgeving.