Aantal vergiftigingen designerdrugs door het dak: bijna 2 per dag

Het aantal vergiftigingen door gebruik van designerdrugs neemt al jaren toe. In 2022 ging het om ruim 500 meldingen, in 2023 om meer dan 600 en in 2024 is dit aantal opgelopen naar ruim 700. "Het is natuurlijk niet verplicht om bij ons te melden, dus dit is nog maar het topje van de ijsberg", volgens toxicoloog Laura Hondebrink van het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC).

Gebruikers kunnen last krijgen van een te hoge hartslag of bloeddruk, epileptische aanvallen, verminderd bewustzijn of kunnen zelfs in coma raken.

'Designer benzo's' in opkomst

Tot voor kort werd het NVIC vooral gebeld over designerdrugs zoals 3-MMC, maar in het afgelopen jaar gingen de meeste meldingen over zogenoemde 'designer benzo's' oftewel benzodiazepines zonder doktersvoorschrift. "Veel mensen kennen benzodiazepines als slaap- of kalmeringsmiddelen. Je kunt geregistreerde benzodiazepines alleen op recept krijgen, maar de 'designer benzo's' kun je ook legaal online kopen", vertelt Hondebrink.

"En dat is wel gevaarlijk, want gebruik zonder begeleiding kan leiden tot een vergiftiging. Ook weten we uit Europese gegevens dat ze verontreinigd kunnen zijn met nitazenen, heel gevaarlijke stoffen. In het buitenland zijn al veel sterfgevallen gemeld door nitazen-vergiftiging. Nitazenen zijn veel sterker dan fentanyl en morfine."

Wetsvoorstel ligt in Eerste Kamer

Volgende week, op 21 januari, ligt er een nieuwe wet voor in de Eerste Kamer die een eind moet maken aan een jarenlang kat-en-muisspel: tegen de tijd dat de politiek een bepaalde drugs verboden heeft, hebben drugscriminelen allang weer iets nieuws bedacht. Ze veranderen een heel klein beetje aan de samenstelling waardoor een nieuwe drugssoort ontstaat die gewoon nog legaal is. De nieuwe wet verbiedt in één klap grote groepen designerdrugs.

Of het aantal vergiftigingen afneemt door het verbod, is nog maar de vraag omdat het merendeel van de meldingen tegenwoordig over de designer benzodiazepines gaat en de meeste daarvan blijven - ook met de nieuwe wetgeving - gewoon legaal.

Vanavond om 19:00 op NPO Radio 1 is politiechef Willem Woelders te gast in Het Misdaadbureau over designerdrugs. Ook vertellen (ex)-verslaafden hun verhaal.