Jochem Myjer: er zijn twee soorten natuurmens

Zanger Bram Vermeulen leerde mij ooit dat er in Nederland maar twee soorten natuurmensen bestaan: de bos-mensen en de zee-mensen.

De één voelt een hemelse rust over zich heen komen als hij door een bos wandelt. De ander voelt dát als hij op een duin staat en het zout op zijn lippen proeft. Daar is trouwens een verklaring voor. In de oudheid waren wij allemaal nomaden. Als we ergens stopten onderweg, deden we dat alléén op een plek waar we ons veilig waanden.

In Nederland waren dat, grof gezegd, twee plekken. Op een hoge duin met de zee in de rug en een weids uitzicht óf veilig verstopt in een dichtbegroeid bos. Jouw persoonlijke voorkeur schijnt genetisch bepaald te zijn.

'Zelf ben ik een zeemens'

Zelf ben ik een zeemens. Ik ben totaal verslaafd aan onze kuststrook. In november ben ik zelfs van mijn woonplaats Leiden over het strand en door de duinen naar Texel gaan lopen. Het was 171 kilometer lang genieten. Ik vertrok altijd vlak voor zonsopgang waardoor ik elke dag het licht zag komen. Mijn verslaving werd met de dag heftiger. Tijdens het lopen begon ik me af te vragen waar die immense liefde voor de natuur vandaan komt.

Ik moest meteen denken aan een coach die mij ooit leerde dat alles waar je bovenmatig veel interesse voor hebt, altijd íets heeft wat je zelf óók graag zou willen hebben. Het eerste antwoord, dat meteen in mijn hoofd opkwam was het woord 'rust'. Ik denk dat je wel kan stellen dat ik ergens ver achter in de rij stond toen de eigenschap 'rust' werd uitgedeeld.

Maar het was meer dan de rust wat de natuur mij bood.

Magisch

Tijdens een mistige ochtend kwam het verlossende antwoord. Ik liep tussen Bloemendaal en IJmuiden. Flarden ochtendmist vluchtten als spoken door het helmgras om aan de opkomende zon te ontsnappen, die achter een hoog duin tevoorschijn kwam. Precies op die duintop kwam plotseling een damhert met een joekel van gewei gracieus tevoorschijn. Met die waterige zon er vlak achter was het eigenlijk té perfect. Een paar minuten later scheen diezelfde zon dwars door de dauwdruppels heen die aan de kale takken van een jonge boom hingen, waardoor het net leek of er honderden ledlampjes werden aangestoken. Belachelijk mooi.

Toen ik even later het strand op kwam lopen, kwam de grote finale. In een rare lokale zeemist boven de branding kwam een perfecte kleine ronde regenboog tevoorschijn die vijf minuten lang te zien was en toen mysterieus oploste. Het was zo magisch dat ik er gewoon om moest lachen.

Het antwoord

Eindelijk vond ik het antwoord waar ik al een tijdje naar op zoek was. Mijn fascinatie voor de natuur komt óók voort uit het volgende: het is te mooi om zelf te verzinnen. Hoe creatief je ook bent, hoe geniaal je kan schilderen, schrijven, beeldhouwen of fotograferen. Je kan het nooit mooier bedenken dan de natuur zelf.

Zoals de Franse schrijver Albert Camus al schreef. 'Als de wereld begrijpelijk was, zou er geen kunst zijn.'

De geniale creativiteit in de natuur laat de creatievelingen zich zó nietig voelen. Het enige wat de creatieveling kan doen is het anders maken dan de werkelijkheid. Vandaar de impressionistische zonnebloemen van Vincent Van Gogh en de waterlelies van Monet. Door een eigen werkelijkheid te schilderen en weg te gaan van de realiteit krijgt het pas een nieuwe identiteit.

De Bram Vermeulen, die mij leerde dat ik een genetisch bepaald zeemens was, zong in zijn mooiste liefdeslied: 'ach mijn liefste, ik zag de volle maan, ik zag de zon achter de bergen gaan, ik zag het rood in diepblauw overgaan… en ik dacht aan jou.' Romantiek in de hoogste vorm om jouw geliefde met deze beelden te vergelijken.

Waarom voetbal een leuke sport is

En ik zelf, ach, ik probeer op deze vroege zondagmorgen met losse woorden mijn verliefdheid voor de natuur te verklaren… En ondertussen probeer ik tussen de zinnen door, aan u, de ervaren Vroege Vogelluisteraar, te vertellen dat onze Nederlandse kuststrook zo absurd mooi is. Dat is eigenlijk hetzelfde als een stadion vol voetbalfans gaan uitleggen waarom voetbal een leuke sport is.

Maar juist omdat wij allemaal dezelfde minnares aanbidden, durf ik het juist hier heerlijk ongegeneerd te doen. Ik wens u een fantastische zondag en een prachtig 2021.

Vroege Vogels: iedere zondagochtend van 07.00 tot 10.00 uur.

Vroege Vogels is hét programma over natuur en milieu. Op zondagochtend te beluisteren op NPO Radio 1 en vrijdagavond te zien op NPO 2. Like Vroege Vogels op Facebook of volg het programma op Twitter of Instagram.