Torenhoge kosten om gasmeter af te sluiten en te verwijderen

De afgelopen maanden kreeg Radar veel e-mails van consumenten die hun verontwaarding uitspreken. 'Ontmoedigend', straf voor goed gedrag' en 'schandalig duur' vinden mensen het als zij bij hun netbeheerder aangeven dat ze van het gas afwillen. Tegen die drempel liep ook Elien Klein Nijenhuis. "Vorig jaar hebben we een nieuwe keuken geïnstalleerd en in het kader van duurzaamheid koken we nu op inductie." Elien gebruikt geen gas meer. Ze meldt zich bij Liander om de gasmeter te laten verwijderen. Kosten: 687 euro. "De meter laten zitten kan ook, maar dan moeten we jaarlijks 137 euro netbeheerkosten betalen." Elien vindt de situatie bijzonder, omdat duurzaam energieverbruik gestimuleerd wordt, maar in de praktijk blijkt dit een dure optie te zijn.

Bekijk hier de tweedelige Radar-documentaire 'Van gas los'.

Bij het afsluiten van de gasaansluiting wordt de gasmeter verwijderd en wordt de aansluiting afgesloten. Soms worden ook leidingen verwijderd. Je kan vanaf dat moment geen gebruik meer maken van gas.

Torenhoge kosten voor verwijdering

Uit onderzoek van Radar blijkt dat de netbeheerders torenhoge kosten rekenen om de gasmeter te verwijderen. Voor een gewoon laagbouwhuis is Stedin het duurst met 771,20 euro. Enexis is ook duur, want die netbeheerder rekent 732,05 euro. Rendo is het goedkoopst en rekent 407,77 euro. Rendo zegt daarover wel dat het een gemiddeld tarief is. Liander vraagt 687 euro, Enduris 655,50 euro en Coteq 594,81 euro. Westland Infra zegt dat consumenten een offerte moeten aanvragen, maar bij een laagbouwhuis wordt gemiddeld 600 euro berekend. Het verschil tussen de goedkoopste en de duurste netbeheerder is 363,43 euro.

Voor hoogbouw zijn de kosten lager. Zo rekent Stedin 92,29 euro voor afsluiting en is Rendo het duurst met 407,77 euro. De goedkoopste en duurste netbeheerders zijn hier dus precies andersom. Liander is met 366,12 euro aan de dure kant, net als Enduris (266,20 euro) en Coteq (244,36 euro). Westland Infra zegt geen hoogbouwwoningen te beheren.

Lees ook: Gelijk beleid voor huishoudens die van gas af willen

Gasmeter verzegelen ook een optie

De gasmeter verwijderen is niet de enige optie. Je kan ook de aansluiting verzegelen. Dan komt er een slot op de aansluiting en is het niet mogelijk om gas te gebruiken. "Verzegelen is altijd een tijdelijke oplossing en dat doen we, in verband met de veiligheid, nooit voor een langere periode dan twaalf maanden. Verzegelen is een optie voor mensen die bijvoorbeeld willen verbouwen", zegt Jenny Huttinga van Netbeheer Nederland, de brancheorganisatie van netbeheerders. Tijdens de verzegeling betaal je geen netbeheerkosten aan je energieleverancier.

Je kan ook kiezen om de gasmeter te laten zitten, maar geen gebruik te maken van gas. Dan betaal je wel netbeheerkosten Hoe hoog die zijn verschilt per energieleverancier. Bedenk wel, na een aantal jaar heb je net zoveel netbeheerkosten als verwijderkosten betaald.

Reactie Netbeheer Nederland

Netbeheer Nederland zegt dat het verwijderen van een aansluiting kosten met zich mee brengt. Tussen netbeheerders kunnen de kosten verschillen, omdat er geen prijsafspraken gemaakt mogen worden. "Sommige netbeheerders beheren veel stedelijk gebied, anderen juist meer landelijk gebied. Dat brengt hoe dan ook verschillen met zich mee. Omdat we de werkwijze en ook de grondslagen van de kosten nu uniformeren, groeien de kosten van verwijdering wel naar elkaar toe." Wie in een gebied woont met een 'dure' netbeheerder heeft dus pech.

Meerdere aansluitingen tegelijk is goedkoper

Hoewel het afsluiten van een individuele aansluiting duur is, kan dat goedkoper. Door een hele wijk of straat tegelijk af te sluiten kunnen de kosten gedrukt worden. Bij Stedin kost het verwijderen van de gasmeter in een rijtje van drie laagbouwhuizen 165,55 euro per huis in plaats van 771,20 euro per individueel huis.

Motie Groen Links

GroenLinks Tweede Kamerlid Tom van der Lee heeft in november een motie ingediend om de kosten voor vrijwillige afsluiting 50/50 te delen tussen de netbeheerder en de huiseigenaar. De motie is begin maart door de Tweede Kamer aangenomen. In mei moet er meer duidelijkheid zijn hoe de regelgeving ingevuld wordt. Van der Lee vindt dat de afsluitkosten te hoog zijn en recent flink gestegen zijn, maar zegt ook dat de kosten voor de consument niet zomaar nul kunnen zijn, omdat dan alle overgebleven klanten die nog gas hebben opdraaien voor de kosten. Hun vastrecht stijgt dan verder. "Mijn motie is tijdelijke tussenoplossing. Het is niet goed dat mensen nog steeds een paar honderd euro moeten betalen, omdat ze van het gas afwillen. Daarom moet er meer gedaan worden om afsluiting zo goedkoop mogelijk te maken. Ook moet er een structurele oplossing worden bedacht, nog voordat we hele wijken van het gas halen."

Van der Lee oppert het idee om uit de algemene middelen van de Rijksoverheid (een subsidiepot) waaraan iedereen als belastingbetaler aan meebetaalt. De gemeenten Nijmegen, Haarlem en Amsterdam hebben zo'n subsidiepot al voor burgers die van het gas afwillen. "Een andere optie kan een in de toekomst te heffen 'energierecht' zijn die de kosten dekt van de infrastructuur voor zowel warmte en stroom."

Huttinga zegt namens de netbeheerders blij te zijn dat de kostenpost voor afsluiting door de politiek wordt opgepakt. "Op dit moment betaalt de consument die versneld aardgasloos wil wonen die kosten. Het is immers ook niet eerlijk om ze af te wentelen op de consumenten die nog wel gas blijven gebruiken."

Reactie Autoriteit Consument en Markt

Radar heeft de Autoriteit Consument en Markt, die toeziet op de energiemarkt, om een reactie gevraagd. "Volgens de huidige wet- en regelgeving kunnen netbeheerders de werkelijke kosten voor het verwijderen van de aansluiting of het verzegelen/afdoppen van de meter en gasleiding in rekening brengen. Netbeheerders mogen zich voor de hoogte baseren op de gemiddelde kosten van vergelijkbare gevallen. Wij hebben op dit moment geen indicatie dat de gevraagde tarieven uit de pas zouden lopen met de werkelijke kosten. Afnemers kunnen een geschil indienen bij bijvoorbeeld de Geschillencommissie Energie als zij denken dat dit niet het geval is."

Netbeheer Nederland adviseert consumenten om bij hun netbeheerder inzicht te vragen in de rekening. "Daarin zal de netbeheerder moeten aangeven wat de materiaalkosten, kosten voor mankracht en kosten van overheidswege zijn."

Hoe nu verder?

Tweede Kamerlid Van der Lee zegt dat de minister momenteel onderzoek doet naar een structurele oplossing voor de hoge kosten. "Ik verwacht dat na afsluiting van het definitieve klimaatakkoord, één van de vervolgacties zal zijn dat er een definitieve oplossing voor de afsluitboete."

Lees ook: Aardgasvrij maken woning kan met lening

Reageren?

Dat kan onder dit artikel op de website van Radar of plaats een reactie op de Facebookpagina van Radar. Dit artikel en meer consumentennieuws in je mailbox? Meld je dan aan voor de gratis nieuwsbrief van Radar.