Vapes en e-sigaretten met smaak vanaf 1 oktober 2023 verboden

"Wat mij betreft kan het niet snel genoeg gaan", vertelt Esther Croes van het Trimbos kennisinstituut in het NOS Radio 1 Journaal. "1 Oktober als perspectief vind ik nog wel een lang termijn. Ik ben blij dat er maatregelen genomen worden, maar dat kan wat mij betreft nog wat sneller gaan."

Schadelijk

"Het is een product wat eruit ziet als tabak, het linkt ook qua naam richting sigaretten. Voor jongeren is het een heel aantrekkelijk product. We zien op weg naar een rookvrije generatie en jongeren worden juist zo weer teruggeleid naar tabak, waar in Nederland per jaar ontzettend veel mensen aan dood gaan." Volgens Croes zorgen de vorm en de soort nicotine in de producten ervoor dat het een opstapje is naar nicotine.

Origine

De e-sigaret is ooit ontwikkeld omdat het minder schadelijk zou zijn dan tabaksrook. "Het is ooit ontwikkeld door een Chinese apotheker, wilde dat mensen wel nicotine konden krijgen zonder alle teerproducten die bij de verbranding vrij komen. Zo is het ooit ontwikkeld. Om verslaafde rokers te helpen." Maar het slaat niet aan onder rokers, zegt Croes. "Ze vinden het niet lekker, het is een ontzettend gedoe met zo’n apparaat: je moet het schoonmaken, vullen, opladen. Allemaal redenen om er toch weer vanaf te stappen en het niet te gebruiken."

Jongeren

"In de loop van de tijd is het product juist verder ontwikkeld naar wat voor jongeren heel aantrekkelijk is. Smaakjes zoals hazelnootpasta, dragon vape, watermelon breeze, allemaal smaakjes die niet voor verstokte rokers zijn. Die zeggen niet: nou hé hé, dankzij de bubblegum smaak kan ik stoppen met roken. Dit is echt verder ontwikkeld richting jongeren." Jongeren denken vaak ook niet aan roken als ze het product gebruiken. "Ze maken de vergelijking met schone lucht. Dan zitten er nog steeds kankerverwekkende stoffen in, er zitten schadelijke stoffen in voor de longen. Er zijn aanwijzingen dat het slecht is voor het hart. Met name de nicotine is voor het ontwikkelende brein van jongeren heel erg slecht."

Roken

Ook zijn er aanwijzingen dat jongeren daadwerkelijk sigaretten beginnen te roken na e-sigaretten, zegt Croes. "Zelfs jongeren die niet zo nieuwsgierig zijn, met ouders die strenge regels stellen, met allerlei kenmerken die beschermend zijn voor het tabaksroken. Ook deze jongeren zie je overstappen zodra ze e-sigaretten hebben gebruikt."

Smaakjes

Dat de smaakjes nu verdwijnen gaat helpen dit tegen te gaan. "Het is een van de aantrekkelijkste dingen voor jongeren om het te gaan gebruiken. Ook alles wat hint naar smaakjes en aantrekkingskracht voor jongeren, moet er ook af. Ook op de pakjes wordt met aantrekkelijke namen reclame ervoor gemaakt. Het zal de aantrekkelijkheid onder jongeren verminderen en dat is de bedoeling. Er zijn nog wel andere manieren om er aan te komen, daarom komt er ook een online verkoopverbod. Uiteindelijk zou het mij niet verbazen als de tabaksindustrie een omweg vindt om toch het smaakjesverbod te omzeilen."