Drie kwart van covidpatiënten in ziekenhuis is niet gevaccineerd

De cijfers zijn afkomstig uit een rondvraag onder longartsen in alle Nederlandse ziekenhuizen. Een overgrote meerderheid van de ziekenhuizen reageerde en verschafte informatie over de vaccinatiestatus van 315 van de in totaal 370 in de week van het onderzoek opgenomen covid-patiënten.

"We zien dat meer dan 75 procent van de opgenomen patiënten niet of niet volledig is gevaccineerd", zegt Leon van den Toorn, voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Artsen voor Longziekten en Tubercolose (NVALT) in Nieuws en Co. "Het is een wisselende groep van jongeren en ook veel patiënten uit achterstandswijken. Ik denk dat daar nog veel winst te behalen valt."

Dan is er nog een kleine groep (11 procent) waarover onvoldoende gegevens beschikbaar zijn. Of die voor een andere aandoening dan covid zijn opgenomen en in het ziekenhuis positief testten voor SARS-CoV-2. Het gaat hier niet om covid-19-patiënten, maar vanwege besmettingsgevaar liggen ze wel op covidafdelingen.

Duidelijk beeld

De rondvraag werd gedaan om inzicht te krijgen in welke patiënten er op dit moment met covid-19 in het ziekenhuis belanden. De gegevens van de 315 patiënten over wie de longartsen gerapporteerd hebben, vertellen een duidelijk verhaal, zegt Van den Toorn. "Het beeld gaat niet opeens heel anders worden als we van de resterende patiënten ook de vaccinatiestatus zouden kennen."

Van den Toorn maakt zich zorgen om de vaccinatiebereidheid in achterstandswijken. "De vaccinaties lopen in deze wijken achter en we moeten er voor zorgen dat de vaccinatiegraad in deze wijken zo hoog mogelijk uitkomt, anders blijven we dit probleem houden."

Geen verklaring

Een op de twintig opgenomen patiënten leed aan een al bekende stoornis van het afweersysteem waardoor de bescherming tegen infecties verminderd is, ook na vaccinatie. Van den Toorn: "Deze patiënten zijn niet of minder goed in staat antistoffen te vormen tegen het coronavirus."

Uit de rondvraag van de NVALT komt geen verklaring voor het waarom van de ziekenhuisopnamen van de even grote groep volledig gevaccineerde patiënten. Hun achtergrond is helaas niet uitgevraagd. Het is dus niet duidelijk of die bijvoorbeeld door hun hoge leeftijd, ernstig overgewicht of ander onderliggend lijden zoals ernstige hart- en longaandoeningen extra risico liepen.

Of dat ze slachtoffer zijn van het feit dat de vaccins niet 100 procent bescherming bieden tegen ernstige ziekte, ziekenhuisopname en sterfte. "Er is nader onderzoek nodig naar gevaccineerden die opgenomen zijn met covid-19", zegt Van den Toorn.

"Het kan ook gaan om een slechtere antistofrespons op vaccinatie en het coronavirus bij sommige personen. Daar loopt al onderzoek naar, onder andere in het Erasmus MC waar sinds deze week bij elke opgenomen covid-19-patiënt de antistoffen tegen het coronavirus in het bloed worden gemeten."

Gelijk verdeeld

De volledig gevaccineerde covidpatiënten die in de week van 12 juli in de Nederlandse ziekenhuizen zijn beland, hebben verschillende vaccins gekregen. Ziekenhuisopname komt zowel voor na vaccinatie met Pfizer/BioNTech, als Moderna, als AstraZeneca als Janssen.

"Het lijkt ongeveer gelijk verdeeld over de verschillende vaccins", zegt Van den Toorn. "Er springt geen enkel vaccin negatief uit, maar we moeten wel voorzichtig zijn met die constatering. Het gaat om heel kleine aantallen."