Hoe zorg je dat je zo min mogelijk PFAS binnenkrijgt?

Pfas werd ooit ontdekt als een super handig stofje voor allerlei producten. "Er zit een fluor in en die geeft pfas gelijk z’n bijzondere eigenschappen: water-, vuil- en vetafstotend. Dat wil je graag hebben voor je regenjas, koekenpan of bankstel. En pfas zit in nog veel meer dingen. Denk aan waterproof cosmetica, flossdraad, verf, lijm, zonnepanelen, het wordt overal gebruikt.

Verenigde Staten

De laatste decennia groeien de inzichten echter over hoe slecht pfas is voor mens en milieu. "Eind jaren negentig merkte een boer vlakbij een pfas-fabriek in de Verenigde Staten dat zijn koeien ziek werden, miskramen kregen en zelfs zwarte tanden. Toen werd duidelijk dat pfas in hoge doses heel giftig kunnen zijn. De laatste jaren blijkt dat ook een kleine doses slecht voor je immuunsysteem kan zijn. Op de Faeröer eilandengroep, waar geen pfas-fabriek staat, hebben de kindjes toch pfas in hun bloed. Een epidemioloog heeft aangetoond dat de kinderen daar slechter reageren op vaccins."

Weinig tegen te doen

Het is geen leuke boodschap, maar als individu kan je weinig doen om blootstelling aan pfas te voorkomen, zegt Lucas Brouwers. "Fabrieken hebben decennia lang pfas mogen lozen, en hadden daar ook gewoon vergunningen voor. De ellende is dat het stofje niet afbreekt en in ons milieu blijft."

Toch gebeurt er wel wat. Het RIVM heeft samen met andere Europese gezondheidsdiensten een totaalverbod op pfas aangevraagd. Dat verzoek ligt nu ter tafel in Brussel. "Ook zijn er fabrikanten die al naar alternatieven zoeken. Cosmetica producenten proberen pfas zoveel mogelijk te vervangen. En ook in voedselverpakkingen wordt sinds 2022 geen pfas meer gebruikt."

Belangrijk

Lucas Brouwers vindt pfas ondanks alles geen deprimerend onderwerp. "Ik vind het heel spannend. Het staat echt op de agenda en het is heel belangrijk om het in de gaten te houden."