Nijlpaarden in Nederland: zo zag ons land er 100 duizend jaar geleden uit

In de laatste aflevering van het tweede seizoen maakt 'Zo klonk Nederland' een audio-tijdreis van 120.000 tot 100.000 jaar geleden. We starten in de laatste tussenijstijd, een warme periode die qua klimaat behoorlijk op de huidige tijd lijkt. Alleen vinden we hier nijlpaarden, bosneushoorns, waterbuffels en bosolifanten. Zo'n 116.000 jaar geleden wordt het plots kouder en breekt een nieuwe ijstijd aan, Nederland verandert in een koude, droge steppe waar we wolharige mammoeten en -neushoorns tegenkomen.

Nijlpaard in ijstijd?

Vaak wordt aangenomen dat er twee duidelijk te onderscheiden diergemeenschappen zijn: één van de koude ijstijden, en één van de warmere tussenijstijden. "Nijlpaarden en bosolifanten associëren we altijd met warme periodes", vertelt Dick Mol. "Maar deze dieren worden ook wel gevonden in de ijstijden." Samen met Frans Roescher doet hij nu onderzoek aan fossiele nijlpaarden. "We zijn verschillende collecties in Nederland en Duitsland met nijlpaardfossielen afgegaan en proberen deze fossielen nu te dateren. Zo hopen we een beter beeld te krijgen van wanneer precies hier nijlpaarden voorkwamen."

Het onderzoek loop nog, dus Dick durft nog geen keiharde conclusies te trekken. "We weten dat nijlpaarden beter tegen koude kunnen dan soms wordt aangenomen. Zolang het water waarin ze leven niet bevriest weten ze zich prima te redden. Mijn verwachting is echter niet dat wolharige mammoeten en nijlpaarden naast elkaar hebben geleefd. IJstijden waren namelijk niet alleen maar ijskoud, maar hadden ook warmere periodes. Ik vermoed dat nijlpaarden zodra het wat warmer werd vrij snel naar het noorden optrokken."

Achter de schermen bij de opnames

Afgelopen seizoen van 'Zo klonk Nederland' waren Dick Mol en verslaggever Gert Elbertsen iedere aflevering te horen. "Het is altijd een feest om met Dick op pad te gaan", vertelt Gert. Voor de opnames gaan we altijd naar een natuurgebied dat zoveel mogelijk lijkt op de tijd die we gaan behandelen, maar we moeten wel acteren dat we bepaalde uitgestorven dieren zien. Het blijft best lastig je in te leven in de natuur van lang geleden. Dick ziet het echt voor zich en neemt je daarin mee. Dat helpt enorm bij het opnemen van de podcast."