De geheimen van de Oranjes
- Nieuws
- De geheimen van de Oranjes
Welke prinses was te zuinig voor het installeren van een lift? Welke premier werkte het hardst en wie was het minst geschikt voor dit ambt? En hoe werd er gesproken over de verzelfstandiging van de koloniën? Het is allemaal te lezen in de dagboeken van de Jonkheer Van Nispen tot Pannerden die vijftig jaar gesloten bleven voor het ‘normale volk’. Van Nispen was de langstzittende Secretaris-Generaal van Algemene Zaken en diende negen premiers. Het was de tijd van het naoorlogse Nederland waar nieuwe en oude politiek elkaar aflosten. Een spannende periode in Den Haag en Van Nispen schreef al zijn gedachten en twijfels op. Ook was hij verantwoordelijk voor het koningshuis waar alle vier de prinsessen tumultueus verloofden en trouwden, waar Van Nispen de handen vol aan had. Parlementair historicus dr. Alexander van Kessel heeft hierover samen met collega prof. dr. Carla van Baalen het boek In dienst van negen premiers geschreven.
Video niet beschikbaar
Invloedrijk man
Van Nispen was een bijzonder invloedrijk man. Net na de oorlog werd hij ambtenaar in het Kabinet van de minister-president. Daarna was hij van 1956 tot 1962 raadadviseur van het ministerie van Algemene Zaken. In 1962 werd hij secretaris-generaal van het ministerie, dit ambt bekleed hij tien jaar lang. Volgens dr. Alexander van Kessel was zijn reputatie in Den Haag behoorlijk: “Tegenwoordig wisselen ambtenaren in dat soort posities veel sneller. Hij heeft de stempel kunnen drukken op dat ministerie met de Rijksvoorlichtingsdienst en de samenstelling van de staf en het inkomen van de Koning.”
Halve eeuw geleden geschreven
Van Kessel en van Baalen hebben twee dagboeken van jonkheer Van Nispen samengevoegd en nagenoeg niks weggelaten. De dagboeken geven hierdoor een uniek kijkje achter de schermen. Getwijfeld over publicatie hebben de historici niet: “Het is meer dan een halve eeuw geleden geschreven, daarom voel ik me niet geremd dit te publiceren. We zijn ook niet uit op spektakel.”
Imago van het koningshuis
Van Nispen was een typisch topambtenaar: Kritisch, loyaal en met een scherp observatievermogen. Hij voelde zich volgens van Kessel geroepen om het imago van het koningshuis te beschermen: “Toen Van Nispen aan het roer stond, huwden er vier prinsessen. Met Christina had hij niet zo veel te maken, maar met die andere drie wel. Bovendien heb ik de indruk dat Van Nispen het tegendeel was van Republikein. Hij voelde zich geroepen om het imago van het koningshuis te beschermen. Hij moest daarbij wel vaststellen dat die leden daar zelf niet al te zeer hun best voor deden en dat zij hem het werk knap moeilijk konden maken.”
Gerelateerd
