Worden getuigenverklaringen straks afgenomen door AI?

Laura Peters, hoofddocent strafrecht en criminologie aan de Rijksuniversiteit Groningen, was bij de bijeenkomst. Volgens haar zou je in de toekomst een virtuele assistent een getuigenverklaring kunnen laten opnemen. "Wij stellen ons daarbij voor dat je een app op je telefoon hebt en daarmee een getuigenverklaring kunt opnemen via de AI-assistent. Die stelt allerlei vragen, jij geeft antwoord, en op basis van de gegeven informatie stelt hij weer nieuwe vragen", zegt ze in Nieuws en Co.

Peters zegt dat er zorgvuldig gekeken gaat worden bij welke zaken een eventuele virtuele assistent ingezet zou kunnen worden. "Op het moment dat je AI introduceert in het strafrecht, moet je heel voorzichtig zijn. Dit levert veel dilemma’s en vragen op. Het betekent dat je het niet meteen inzet bij iets als moordzaken."

Duizenden gesprekken

Er wordt als eerste gekeken of kunstmatige intelligentie ingezet zou kunnen worden bij veelvoorkomende zaken zoals woninginbraken, ruzies in cafés of straatintimidatie. "Het voordeel is dat het veel sneller gaat. Nu moet je wachten tot er een agent komt die getuigen gaat bevragen, dat kost tijd", zegt Peters.

Er is niet altijd een agent beschikbaar die direct een verklaring kan opnemen. "Soms is er ook geen agent beschikbaar die de juiste taal spreekt. Een virtuele assistent kan heel veel talen spreken en kan á la minute getuigenverhoren afnemen. Je kunt duizenden gesprekken tegelijkertijd laten verlopen."

Oproep aan veiligheidsdiensten

Samen met grote bedrijven die ervaring hebben met kunstmatige intelligentie gaan wetenschappers experimenten uitvoeren. Dat gebeurt binnen gecontroleerde kaders. "Dan gaan we van alle kanten belichten hoe dit psychologisch zou uitwerken op mensen en hoe je het zo kunt inrichten dat mensen op een veilige en betrouwbare manier een getuigenverklaring kunnen afleggen."

De uitkomst van de experimenten zou ook kunnen uitwijzen dat het geen goed idee is om kunstmatige intelligentie te gebruiken voor het opnemen van verklaringen. "Het is een experimentele setting waarbij we nadrukkelijk de oproep doen aan veiligheids- en publieke diensten om met ons in contact te komen, zodat we gezamenlijk kunnen bijdragen aan een veiligere samenleving."