Onderzoek: Rotterdamse haven grootste vervuiler van Nederland

CE Delft deed onderzoek naar de Rotterdamse haven. Daaruit blijkt dat de haven de grootste vervuiler van Nederland is, met een uitstoot van 604 megaton CO₂. Onderzoeker Kampman vertelt dat de haven zowel direct als indirect 3,5 keer zoveel CO₂ uitstoot als het land Nederland per jaar doet. "Daar nemen wij alles in mee: van olie en gas en kolen die worden ingevoerd tot de uitstoot over de hele keten, van winning tot eindgebruik."

Voor het onderzoek is er gekeken naar directe (3%) en indirecte (96%) uitstoot van de Rotterdamse haven. Kampman vertelt dat de directe uitstoot de uitstoot in het havengebied is. Daar staan vier raffinaderijen die koolstofdioxide uitstoten en energie verbruiken. Die uitstoot wordt door de haven gerapporteerd. De indirecte uitstoot behelst alles wat zich buiten de haven afspeelt, zoals het in- en uitvoeren van olie en kolen en het eindgebruik daarvan.

Verantwoordelijk voor indirecte uitstoot?

Voor de directe uitstoot kan de haven verantwoordelijkheid gehouden worden, maar hoe zit dat met de indirecte uitstoot? Ook daar is de haven verantwoordelijk voor, stelt oud-advocaat Maikel van Wissen van Advocates for the Future. "Het gekke met klimaatverandering is dat er veel actoren betrokken zijn bij het verminderen van de uitstoot en het tegengaan van klimaatverandering. Het havenbedrijf heeft een zelfstandige verantwoordelijkheid, net zoals de overheid. Hier heb je te maken met een speler die midden in het systeem zit, daarin heeft zij een sturende functie. Daar kan ze meer doen, vinden wij, dan wat ze nu doet."

Grote uitstoters kunnen voor verandering zorgen

Klimaatactivist Hannah Prins van Advocates for the Future initieerde het onderzoek. "We keken naar de grote uitstoters die verandering in de keten kunnen brengen, zoals de haven van Rotterdam. Zij stoten veel uit en kunnen een grote verandering zijn in de toekomst. De haven als spilfunctie in de samenleving moet in actie gaan komen."

Nieuwe industrie

Om de uitstoot te verminderen, zou er minder olie en kool aangeleverd en uitgevoerd moeten worden. Maar onderzoeker Kampman ziet dat nog niet gebeuren bij de haven. "De uitstoot en de aanvoer van fossiele brandstoffen blijven constant. We hebben klimaatdoelen en willen klimaatneutraal zijn in 2050 (...) daar passen al die fossiele brandstoffen niet meer bij."

Volgens Kampman moet de Rotterdamse haven sneller verduurzamen om klimaatdoelen te halen, maar ook om de economie daar in stand te houden. "Het havenbedrijf moet zich bewust zijn dat de oude industrie zal gaan krimpen. Het mooie is natuurlijk dat er nieuwe industrie kan ontstaan." En Kampman ziet genoeg kansen voor een nieuwe industrie: "De logistiek en de positie van de haven zijn heel goed voor een duurzame economie, zoals de wind(energie) op zee die sterk wordt uitgebreid."

De complete reactie van Havenbedrijf Rotterdam op het onderzoek is hieronder te lezen.