Paasvuurtraditie zorgt jaarlijks voor verhitte discussie
- Nieuws
- Paasvuurtraditie zorgt jaarlijks voor verhitte discussie
Na twee jaar corona en daarvoor nog de droogte worden de Paasvuren dit weekend weer aangestoken. De traditie ligt al langer onder vuur door de hoeveelheid fijnstof die vrijkomt en de klachten die er jaarlijks over binnenkomen. Maar: het is ook Immaterieel Cultureel Erfgoed. "Het idee erachter is dat het bewaard moet blijven", legt cultureel antropoloog Irene Stengs uit in De Nieuws BV.
Video niet beschikbaar
Het aansteken van vreugdevuren is een eeuwenoud gebruik. Dat gebeurde vroeger niet specifiek alleen met Pasen maar ook op andere feestdagen. Toch waren 100 jaar geleden paasvuren compleet uit beeld verdwenen, vertelt Irene Stengs, zij is bijzonder hoogleraar Antropologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam en verbonden aan het Meertens Instituut. Dat gebeurde om de simpele reden: "Het was plotseling niet zo populair meer."
Paasvuur Immaterieel Cultureel Erfgoed
Toch kwam het paasvuur aan het begin van de vorige eeuw terug in de traditie. "Er zijn een aantal redenen dat zoiets kan gebeuren" legt Stengs uit. "Ten eerste ontstaat er zoiets als gevoel van lokale identiteit, waarbij dat gebruik dan onderdeel is. Maar ook bijvoorbeeld toerisme: het is ook iets waarmee je gezien wil worden. Zo'n vuur dat is wel aantrekkelijk, iedereen is wel een beetje pyromaan denk ik. Dus zo werkt dat wel goed."
Tot op de dag van vandaag kennen we de traditie van het paasvuur en staat het op de lijst van Immaterieel Cultureel Erfgoed. "Het idee erachter is dat het bewaard moet blijven, omdat het dan van generatie op generatie overgedragen moet worden. En, dat het iets goeds doet voor die plek, de mensen, zoals verbondenheid of betrokkenheid."
Verhitte discussie rondom paasvuur
Maar het paasvuur zorgt niet alleen maar voor verbondenheid. Stichting Houtrookvrij pleit bijvoorbeeld voor een verbod op paasvuren onder andere door de overlast van de fijnstof die bij het vuur vrijkomt. "Het streven naar het verbod op houtvuur stoken, is een hele nieuwe dimensie die eerder niet bestond", vertelt Stengs. Een verbod op het paasvuur is er ook niet zomaar aangezien het dus Immaterieel Cultureel Erfgoed is.
De vraag is: moet de traditie van het paasvuur misschien veranderen en met de tijd meegaan? "Je kunt moeilijk een grote afzuiger erboven zetten om al het fijnstof op te vangen", aldus Stengs. "Je kunt wel redelijkerwijs vragen aan mensen die paasvuren bouwen, dat ze er geen oude autobanden op gooien of geïmpregneerd hout."