Van Swifties tot Trekkies: de wereld van het fandom

Wanneer ben je fan?

Nicole Lamerichs doet al jaren onderzoek naar fans. Maar wanneer is iemand nou fan en bestaat er eigenlijk wel een definitie voor? Lamerichs legt uit: "Het is moeilijk om het helemaal te definiëren, er zijn veel verschillende vormen om fan te kunnen zijn. Je hebt ze eigenlijk in alle soorten. Maar de basis heeft altijd te maken met emotie. Dat datgene waar je fan van bent je persoonlijk raakt en je hier vervolgens wat mee gaat doen."

Beatles tot Taylor Swift

De allereerste fans zijn ontstaan in de 18e/19e eeuw. Toen begonnen mensen met het sturen van fanbrieven naar hun favoriete schrijver. Ook ontstond er in die tijd fanclubs rondom Sherlock Holmes. "Maar het moderne fandom begon in de jaren zestig, met bands zoals de Beatles, Star Trek en een heleboel andere fenomenen die toen begonnen. Eigenlijk toen popcultuur zijn vlucht nam, nam het fan zijn ook toe", zegt Lamerichs.

Het grote verschil met nu en de jaren zestig is dat alles tegenwoordig massaal is gedigitaliseerd en dat betekent een enorme boost voor het fanschap met als hedendaagse voorbeeld Taylor Swift. "Sociale media heeft er mede voor gezorgd dat fans ook parasociale relaties onderhouden met hun idool. Dit maakt het mogelijk dat jij je idool heel dichtbij je voelt, ook al is deze relatie niet echt wederzijds", vertelt Lamerichs.

Fanbase

Hoe creëer je zo'n fanbase als beginnend artiest? "Kijk, er is geen receptenboek om een fanbase op te bouwen. Maar ik denk dat je vooral trouw moet blijven aan jezelf. Je moet authentiek zijn en niet gekunsteld. Ook helpt het erg goed om altijd transparant te zijn en je best te doen voor je fans". Maar er zijn als artiest zijnde ook valkuilen. "Ik zou ook je eigen grenzen bewaken: je hoeft niet alles te doen wat je fans willen. Dat is zeker iets waar sommige creators op dit moment moeite mee hebben", besluit Lamerichs.