IND vindt Ghanese vluchteling Sadick 'niet gay genoeg'

Openlijk queer zijn in Ghana is voor de gemeenschap niet mogelijk. Wie dit wel doet, krijgt te maken met geweld of gevangenisstraf. Wanneer Ayivor betrapt wordt met een man, blijft er voor hem maar één optie over: vluchten om zijn leven te redden.

Vluchten

Als kind droomde Ayivor van een succesvolle carrière op de radio. Uiteindelijk werd hij dj en ontdekte hij een passie voor mode. Tijdens de voorbereidingen van een van zijn modeshows betrapte de familie van zijn partner hen samen. Zij reageerden woedend en beschuldigden Ayivor ervan hun familielid in de ‘homowereld’ te hebben getrokken. Hij zag geen andere uitweg dan direct naar Nederland te vluchten.

Asielaanvraag

Eenmaal in Nederland vroeg Ayivor asiel aan, maar omdat hij dit al op Schiphol deed, had hij weinig contact met de buitenwereld. Hierdoor kon hij geen hulp krijgen van organisaties zoals 'LGBT Asylum Support' en tijdens zijn drie procedures werden fouten gemaakt, zo werd hij bijvoorbeeld bevraagd door een ongekwalificeerde IND-medewerker die hem verkeerde vragen stelde.

Na zijn laatste procedure mocht hij uit detentie, maar al het bewijs dat hij had over zijn geaardheid werd door de IND verworpen. Veel tastbaar bewijs had hij niet, want wie zijn seksuele voorkeur strikt geheim wil houden, maakt geen foto’s met zijn geheime liefde.

De rechter in Ayivors zaak was volgens Kortekaas goed ingelezen en begripvol, maar wilde toch de zaak niet uitstellen en maakte een afspraak met de IND-minister. Ayivor kreeg nog twee extra weken, zodat zijn advocaat nogmaals het woord kon nemen en Ayivor schriftelijk kon reageren.

Onderduiken

Tot ieders verbazing kreeg Ayivor, ondanks instemming van het ministerie, de volgende dag bericht dat hij op 12 oktober zou worden uitgezet naar Ghana, nog vóór de uiteindelijke uitspraak. "Het is krankzinnig", benadrukt Kortekaas. "Dezelfde minister met wie de rechter via de IND de afspraak maakt, is verantwoordelijk voor het boeken van de terugvlucht. Dit is obstructie en gaat tegen de wet in." Teruggaan naar Ghana is voor Ayivor geen optie. Zijn bekendheid en omgeving maken het daar voor hem onveilig. Hij besluit niet op het vliegtuig te stappen en duikt in plaats daarvan onder.

Bewuste strategie

Volt-Tweede Kamerlid Marieke Koekkoek hoopt op een administratieve fout, maar herkent een bewuste strategie bij de IND: "Er wordt naar tekorten toegewerkt. Door niet te bouwen aan werkconstructies creëer je je eigen problemen." Het bewust of onbewust stellen van verkeerde vragen stuurt procedures de verkeerde kant op. "Dit heeft echte gevolgen voor echte mensen", aldus Koekkoek.

De IND zelf wil niet reageren op de zaak van Ayivor. Ze geven aan niet in te gaan op individuele gevallen, maar laten ook algemene vragen onbeantwoord. Koekkoek: "Door deze manier van handelen denken we in Nederland dat we strenger moeten zijn op asiel, terwijl kwetsbare mensen die echt onze hulp nodig hebben toegang tot veiligheid worden ontzegd."

Misvatting

Kortekaas erkent dat er soms misbruik wordt gemaakt van de regeling, maar zegt: "Het komt voor, maar die mensen vallen uiteindelijk toch door de mand." Volgens Koekkoek moet het systeem beter worden uitgerust om misbruik te kunnen onderscheiden zonder dat echte vluchtelingen in gevaar komen. Ze voegt toe: "Als daar de zorgen zitten, moet je de juiste handvaten bieden. Op deze manier wordt het ook niet doorzien."