Helpt een landelijk messenverbod?

Vicieuze cirkel

Omdat het niet opschiet met het landelijk messenverbod voor minderjarigen, heeft een aantal gemeenten er zelf al één ingesteld. Ook interventiespecialist en oud-jongerenwerker in Amsterdam Mathijs Zwinkels, vindt dat het verbod te lang duurt. "De vicieuze cirkel moet worden doorbroken."

Naast status zit er een diepgewortelde angst bij de jongeren die een mes dragen. "Het valt mij op dat de jongeren heel individualistisch zijn", zegt Zwinkels. Doordat veel contact en bedreigingen online plaatsvinden, kunnen ze zich niet goed verplaatsen in de ander. Na een steekincident – waarvan sommigen met dodelijk afloop – zeggen bijna alle betrokkenen dat dit niet de bedoeling was.

Messenverbod helpt de meelopers

"Een messenverbod kan helpen", denkt Zwinkels. Maar er zal volgens hem altijd een harde kern blijven die een mes blijft dragen. "Zij gaan doelbewust hun prooi te lijf." Toch zijn er ook veel jongeren in de 'periferie' die niemand wel een mes dragen, maar niemand willen neersteken. "Hopelijk vang je die met een verbod af."

Meerderheid tegen wapens

Hoogleraar Jeugdcriminaliteit Frank Weerman deed onderzoek naar wapengeweld onder jongeren. Wat opviel is dat de meerderheid tegen het dragen van wapens is en het helemaal niet normaal vinden. Er is volgens hem een kleine groep jongeren die een wapen of mes dragen, vaak met goede reden.

Ze hebben impulsieve vrienden, komen vaak in conflict, zijn gericht op de straat en zijn vaak zelf ook slachtoffer geworden van geweld. Daarbij horen ze in de media over ingenomen wapens. "Dat geeft het idee dat kennelijk iedereen met een machete op zak loopt."

Oplossingen

Deze groep bereiken is niet gemakkelijk, zegt hoogleraar Weerman. "Vaak zijn er thuis veel dingen aan de hand en zijn de ouders uit beeld." Deze groep leeft veel op straat en bereik je ook niet met zo'n verbod.

Wat wel helpt zijn volgens hem intensieve programma’s met hulpverlening en met jeugdwerk en het gebruik van rolmodellen. "In Rotterdam gaan ze beginnen met een programma wat uit Amerika komt en dat zich echt richt op jongeren die in de problemen zitten. Maar dat kost tijd, geld en moeite."