Nederland steeds vaker doelwit cyberaanvallen Rusland en China

"Als je alleen al kijkt naar aanvallen van Rusland op Europese doelwitten: dan hebben we dit jaar al spyware op telefoons van Europarlementariërs gevonden, en is er informatie vanuit het Duitse leger gelekt over het gebruik van raketten in Oekraïne", zegt cybersecuritydeskundige Eward Driehuis in Nieuws en Co. Volgens hem zijn er talloze voorbeelden op te noemen. Ook zijn er voorbeelden van Chinese aanvallen: "Vermoedelijk vanuit China op Groot-Brittannië en overheden in de Europese Unie."

Andere tactieken

Rusland en China gebruiken vaak verschillende tactieken bij hun cyberaanvallen, zegt Driehuis. Zo richt Rusland zich meer op ontwrichting en het tonen van wat ze kunnen.

China daarentegen doet meer aan economische spionage. "Dat vertaalt zich ook een beetje in de manier waarop ze hacken. Rusland wordt traditioneel geassocieerd met destructieve aanvallen, maar ook criminele aanvallen zoals gijzelsoftware richten veel schade aan. De aanvallen geassocieerd met de Chinezen zijn heel nette aanvallen: ze komen binnen, ruimen achter zich op, vegen hun voeten en sluiten de deuren als ze het netwerk weer verlaten."

Groot risico

De NCTV stelt vandaag in het rapport dat Nederland nog steeds een groot risico loopt op digitale ontwrichting. "Het blijft een klein beetje in de marge in Nederland", zegt Driehuis. "We hebben DDOS-aanvallen gezien, een soort digitaal belletje lellen: je maakt niets kapot, maar je maakt iets tijdelijk onbereikbaar. Die aanvallen waren gericht op de websites van politieke partijen, maar ook op de sites van provincies."

Waarschijnlijk worden die aanvallen uitgevoerd door activisten. "Dat gaat dus niet direct via de overheden van het vijandige land, maar wel onder aanmoediging van die vijandige overheid. Dat heeft Nederland wel gezien."

Digitale ontwrichting

Dat er nog geen grootschalige digitale ontwrichting is geweest, komt door verschillende oorzaken. "Een hoopvolle verklaring is dat we een extreem goede reputatie hebben van onze diensten. De AIVD, Defensie, MIVD en politie hebben uitstekende reputaties. Onze AIVD heeft in 2015 als eerste aan de VS gemeld dat er inmenging was in hun verkiezingsproces door de Russen. Misschien maakt dat wel dat we minder hard geraakt worden."

Het zou ook kunnen dat Nederland simpelweg nog niet getroffen is door grootschalige digitale ontwrichting, oppert Driehuis. "Misschien komt het vanzelf wel, maar richten ze zich eerst op de grote vissen zoals Duitsland en Frankrijk."