De WMO werkt niet

Betrokkenen weten vaak niet waar ze aan toe zijn en is er sprake van rechtsongelijkheid. Dit blijkt uit onderzoek van Argos, Platform voor onderzoeksjournalistiek Investico, weekblad De Groene Amsterdammer en dagblad Trouw.

Gemeenten verschillen onder meer van inzicht over de omvang van persoonsgebonden budgetten, de noodzaak van hulpmiddelen en regels voor het verlenen van huishoudelijke hulp. Sinds de invoering van de Wmo (2015) hebben burgers 6861 rechtszaken aangespannen tegen gemeenten, blijkt uit cijfers van de Raad voor de Rechtspraak. In ruim 40 procent van die zaken kregen de klagers gelijk, een bovengemiddeld percentage volgens de Raad.

Het verbaast Gijsbert Vonk, hoogleraar socialezekerheidsrecht aan de Rijksuniversiteit Groningen, niet dat er veel rechtszaken tegen gemeenten worden gewonnen. "Gemeenten dachten dat ze veel vrijheid hadden, maar juridisch gezien was dat niet zo. Ze bedachten het nodige waarmee ze bezuinigingen konden inboeken maar krijgen van de rechter te horen dat ze die vrijheid en bevoegdheden helemaal niet hebben. Inmiddels was de bezuiniging al ingeboekt.’

"Het rijk gooide een schoenendoos over de muur van: hier heb je het. Trouwens met minder geld en zoek het verder maar uit", zegt Yolan Koster, oud-wethouder in Woerden. "Als je je maar aan deze regels houdt. Het is respectloos naar inwoners."

Argos, zaterdag 18 mei tussen 14:00 uur en 15:00 uur

Op dinsdag 21 mei verschijnt het achtergrondverhaal in katern De Verdieping van Trouw en op woensdag 22 mei publiceert de Groene Amsterdammer een long read. Het onderzoek is uitgevoerd in samenwerking met Platform voor onderzoeksjournalistiek Investico.