Het mysterie van de paling: een onopgelost raadsel in de wetenschap

Hoewel er op school vaak wordt geleerd dat de paling zich voortplant in de Sargassozee, blijft de precieze voortplantingsmethode van dit mysterieuze dier een raadsel. "Het is al sinds Aristoteles de vraag: waar komt die paling vandaan en waar gaat die naartoe?", aldus Dortmans. "In de Middellandse Zee bijvoorbeeld, daar kwamen alleen maar volwassen palingen voor, maar geen enkel jonkie. Het idee werd opgeworpen dat de paling misschien wel spontaan uit de modder zou ontstaan."

Een wereldreis voor antwoorden

Voor zijn film reisde Dortmans de wereld over en legde zelfs de paringsdans van palingen vast op unieke beelden. Dit leverde hem echter geen definitief antwoord op het raadsel. "In de film laten we zien hoe wetenschappers en bedrijven onderzoek proberen te doen naar de voortplanting van de paling. Hun einddoel is om de exacte plek te vinden waar de paling zich voortplant en om dat moment vast te leggen", vertelt Dortmans.

De wetenschap weet dat palingen ergens in de Sargassozee ten zuiden van Bermuda eindigen, maar de exacte locatie en het voortplantingsproces blijven een mysterie. "Er zijn zendertjes die met palingen meegegeven worden vanuit Europa, maar die zendertjes zijn vaak te zwaar. Ze stranden ergens rond de Azoren", legt Dortmans uit. "De route weten we wel ongeveer, maar het grote raadsel is echt aan te kunnen tonen door middel van het vinden van eitjes wat die precieze plek nou eigenlijk is."

De bedreiging voor de paling

Paling is ernstig bedreigd en er zijn initiatieven om de voortplanting kunstmatig na te bootsen om de soort te redden. Dortmans: "In Volendam wordt in een laboratorium geprobeerd om glasaal, de jonge palinkjes, te kweken uit volwassen palingen. Dit doen ze met IVF, waarbij palingen hormonaal geslachtsrijp worden gemaakt." Ondanks deze inspanningen blijft het een langdurig en complex proces.

Hoewel er al kweekpaling bestaat, blijft grootschalige kunstmatige kweek een uitdaging. In Japan, een land met een diepe culturele verbinding met paling, zijn er al stappen gezet in de kunstmatige kweek. "In Japan hebben ze de eitjes van de Japanse paling al ontdekt en kunnen ze de kunstmatige kweek van paling uitvoeren", zegt Dortmans. "Daar staat de paling voor vruchtbaarheid, terwijl dat voor de Europese paling juist nog zo'n groot mysterie is."