Achtergrond

'Voor jongeren die nog niet uit de kast zijn, zijn rolmodellen belangrijk'

foto: ANPfoto: ANP

Nieuws
'Voor jongeren die nog niet uit de kast zijn, zijn rolmodellen belangrijk'

Vandaag op International Coming Out Day een extra aflevering van De Nieuws BV-serie 'Uit De Boekenkast'. Afgelopen zomer spraken we met bekende LHBTI' ers over het belang van representatie en herkenning. We stelden de vraag: wat is de eerste keer dat jij jezelf terug zag in een boek, film, theaterstuk? In deze speciale aflevering: D66-Kamerlid Vera Bergkamp en acteur en theater- en filmmaker Raymi Sambo over de Amerikaanse soapserie Dynasty, de Hitkrant en het belang van deze dag.

Video niet beschikbaar

Attractie

Die is volgens de D66-politica nog steeds belangrijk, ook al neemt volgens haar ieder jaar de sociale acceptatie toe. "En dat is mooi, maar als het gaat over zichtbaarheid - twee mannen die elkaar een zoen geven, twee vrouwen die hand in hand lopen - dan zie je gewoon dat het nog niet altijd geaccepteerd wordt."

Bergkamp maakte het zelf onlangs weer mee. "We waren van de zomer in Zeeland en liepen 's avonds een keer hand in hand. Ik en mijn vrouw. En als je dan ziet hoe mensen daar naar kijken, alsof we een soort attractie waren, mensen vielen nog niet van hun fiets."

Boegbeeld

"Ik reageer daar niet op", vertelt ze vervolgens, "maar ik laat haar hand niet los." Bergkamp:"Ik vind het juist belangrijk om gewoon jezelf te kunnen zijn. Het voelt ook als een verantwoordelijkheid om niet allemaal weer de kast in te gaan."

Juist ook voor de generatie na ons, benadrukt het Kamerlid. "Vooral voor al die jongeren die nog steeds worstelen met het uit de kast komen. Voor die jongeren is het heel erg belangrijk dat er rolmodellen zijn en dat mensen zichtbaar zijn." Op de vraag of ze hoopt dat de nieuwe fractievoorzitter van haar partij, Rob Jetten, die ook homoseksueel is, een boegbeeld wordt voor de nieuwe generatie, zegt ze: "Zeker, ik ken hem en ik weet ook dat hij dit heel belangrijk vindt."

"We waren van de zomer in Zeeland en liepen ’s avonds een keer hand in hand. Ik en mijn vrouw. En als je dan ziet hoe mensen daar naar kijken, alsof we een soort attractie waren, mensen vielen nog niet van hun fiets."
Vera Bergkamp

Verslapt

Toch plaatst acteur en filmmaker Raymi Sambo ook een kanttekening. Hij blikt terug op de jaren negentig toen het volgens hem in Nederland en met name Amsterdam, "heel erg vrij", was. Raymi: "We hadden de IT, er kwamen internationale artiesten. We waren heel ver daarin."

Maar de aandacht is volgens hem, nadat "we de nummer 1-positie hebben geclaimd en de gaycapital of Europe waren" verslapt. "Je merkt dat we teugels hebben losgelaten en dat maakt zo'n dag voor mij heel erg belangrijk."

Geheim

De acteur brak in diezelfde jaren negentig, 21 jaar geleden, door met zijn rol in de film All Stars. Een periode vol enorme spanning, vertelt hij terugblikkend. Sambo zat destijds nog in de kast, terwijl hij uitgerekend in film speelde met daarin een verhaallijn over een jongen die zijn coming out maakte.

Sambo: "Dus ik was daar met een enorm geheim. Ik was heel erg bang dat ze het aan mij konden zien. Een grote angst was ook dat ik bekend zou worden als de homoseksuele acteur, want op het moment dat je eerst bekend wordt als de homoseksuele acteur, krijg je geen rollen meer. En ik was ook nog niet zover dat ik het aan mijn familie verteld had."

In die periode was ik een tiener en had ik ook wel een worsteling; van wie ben ik nou, van wie hou ik."
Vera Bergkamp

Hitkrant

Zijn eerste moment van herkenning kwam toen hij twaalf was. Hij was net van Curaçao naar Nederland gekomen, en had net als Bergkamp en presentatrice Willemijn Veenhoven, een abonnement op het jongerentijdschrift Hitkrant. "Daarin las ik op een gegeven moment het berichtje van een jongen die vragen stelde over een jongen die hij leuk vond en wat dat dan zou kunnen betekenen. Het antwoord was, dat "het zomaar eens zou kunnen zijn dat hij homoseksueel was."

Sambo moest gelijk denken aan zijn gevoel voor Marcel, een jongen in zijn klas, die hij "eigenlijk best wel leuk vond". "En toen dacht ik: 'oeh misschien geldt dat ook voor mij'. Toen ben ik er eigenlijk een beetje over gaan nadenken."

Dynasty

Bergkamp las niet alleen de Hitkrant, ook keek ze als tiener, net als Sambo en wederom onze presentatrice, de populaire soapserie Dynasty. Met name Steve, die homoseksueel was in de serie, trok haar volledige aandacht. "In die tijd waren er heel weinig homoseksuele personages in series en films. En dit was eigenlijk een van de eerste die ervoor uitkwam dat hij homo was."

Bergkamp: "In die periode was ik een tiener en had ik ook wel een worsteling van wie ben ik nou, van wie hou ik." De scene waarin Steve aan zijn ouders, en in het bijzonder zijn vader, laat weten dat hij homoseksueel is, was een belangrijk moment voor haar. "Dan kijk je daarnaar met je ouders, je ziet zijn worsteling, en ik herkende dat."

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

Kijk of luister het hele gesprek terug om onder meer Raymi Sambo te horen over een voor hem belangrijke scene uit 'Beautiful Thing' en de rol van ouders bij een coming out van hun kind: