'Aanvalsplan Grutto' moet weidevogels redden van teloorgang

Met het bestaande natuur- en landbouwbeleid gaan we de grutto - onze nationale vogel - en andere weidevogels niet redden. Er zijn drastische maatregelen nodig om deze teloorgang om te keren. Zo moeten in de grutto-kansgebieden het beheer en de inrichting optimaal worden afgestemd op het behoud van de weidevogels.

Het is niet het eerste plan om de grutto en andere weidevogels te redden. "Andere plannen waren niet goed genoeg", zegt de voormalig-minister van VROM, Pieter Winsemius (VVD). "Toen ik rondgang begon te maken, was het betrekkelijk onomstreden. Iedereen zei dat ze een groter terrein moeten hebben, het waterpeil moet veel hoger in de weilanden, zwaar agrarisch beheer en je moet heel actief predatiebeheer doen."

Overheid, boeren en natuurbeschermers

Weidevogels zijn afhankelijk van natuurrijk boerenland. "Als er geen boeren zouden zijn die het land op een bepaalde manier beheren, dan hebben wij geen grutto's, kieviten en schooleksters", aldus Winsemius. Overheden, rijk en provincie, moeten dus de handen ineenslaan met boeren en natuurbeschermers om zo de weidevogel te beschermen en te voldoen aan internationale verplichtingen.

Kortom, zegt Winsemius, de boer moet 'verleid' worden om mee te werken, "oftewel, ze moeten eraan kunnen verdienen. Want, als je bijvoorbeeld het land natter moet houden, gaat dat ten koste van de melkproductie." Volgens het Aanvalsplan Grutto moet het boeren daarom mogelijk worden gemaakt om het bedrijf geheel op weidevogels af te stemmen, op een manier die economisch rendabel is.

Het Aanvalsplan Grutto geeft concreet aan hoe boeren tot een beter verdienmodel kunnen komen met optimaal weidevogelbeheer. Voor de overheid betekent uitvoering van het plan een jaarlijkse investering van 40 miljoen euro en een eenmalige investering van 35 miljoen verspreid over meerdere jaren.

Aanvalsplan Grutto

Het plan richt zich op dertig weidevogelgebieden van elk ongeveer 1000 hectare. Samen met boeren en natuurorganisaties selecteren de weidevogelprovincies de beste gebieden. In het aanvalsplan is voor elk gebied een aanpak nodig waarin deskundigen, boeren, natuurbeheerders en vrijwilligers samen optrekken.

Om succesvol te zijn in deze gebieden is een hoog waterpeil nodig, moet de veedichtheid omlaag en is aangepast agrarisch beheer nodig waarbij laat in het seizoen wordt gemaaid, ruige mest gebruikt wordt in plaats van drijfmest en de weilanden kruidenrijk zijn. Per gebied moet bekeken worden hoe de predatiedruk, het aantal eieren en jonge vogels die door roofdieren worden opgegeten, teruggebracht kan worden.

Initiatiefnemers aanvalsplan

Het aanvalsplan is een initiatief van Pieter Winsemius (oud-minister van VROM ), It Fryske Gea, de Friese Milieu Federatie en Vogelbescherming Nederland en is met inbreng van zes weidevogelprovincies, landbouworganisaties, natuurorganisaties WNF en Staatsbosbeheer, en wetenschappers het Aanvalsplan Grutto opgesteld. Het aanvalsplan is nodig om, naast ander natuurbeleid zoals het Deltaplan Biodiversiteit en maatregelen tegen stikstof, de teloorgang van de grutto en andere weidevogels waar Nederland een internationale verantwoordelijkheid voor heeft te stoppen.

Vroege Vogels: iedere zondagochtend van 07.00 tot 10.00 uur.

Vroege Vogels is hét programma over natuur en milieu. Op zondagochtend te beluisteren op NPO Radio 1 en vrijdagavond te zien op NPO 2. Like Vroege Vogels op Facebook of volg het programma op Twitter of Instagram.