Wanda de Kanter stopt als longarts: 'Met anti-tabakslobby kan ik meer bereiken'

"Ik heb 36 jaar gewerkt als arts. En daarin is 85 procent van mijn werk het gevolg van roken. Je wilt elke patiënt genoeg tijd en aandacht geven, maar tegelijkertijd zijn we bezig met een rechtszaak in Luxemburg bij het Europees Hof", legt De Kanter uit. "Op een gegeven moment dacht ik: ik kan veel meer bereiken buiten de patiëntengesprekken om."

Verdienmodel

Dat heeft alles te maken met het kruispunt waarop de strijd tegen het roken staat, zegt De Kanter. Er is sprake van een tipping point. "Het concept Rookvrije Generatie dringt door, staatssecretaris Blokhuis zet erop in. De komende jaren wil ik alle tijd besteden om te zorgen dat kinderen niet gaan roken, mensen stoppen met roken, en benadrukken hoe verslavend het is."

Daarnaast heeft De Kanter de afgelopen jaren gezien hoe het verdienmodel in de zorg vastloopt. "We leven van ziekte", zei ze eerder daarover. "Dat klinkt cru, maar als je ziek bent, komt er geld voor je vrij. Je moet eerst een ziekte hebben, wil je er als zorgverlener geld mee verdienen. Maar er is nauwelijks geld voor primaire preventie. Het gekke is: ziekenhuizen, verzekeraars, farmaceutische industrie… iedereen verdient aan ziekte. En dat terwijl 30 procent van alle kankersterfte in Nederland te voorkomen valt. Dat komt door het verdienmodel. Als je geld kon verdienen aan het niet laten ontstaan van ziekten, zou het er heel anders uitzien."

Zieke broer

En dan is er daarnaast nog een persoonlijke reden voor De Kanter om te stoppen als longarts. "Mijn broer kwam 1,5 jaar geleden naar het Antoni van Leeuwenhoek. Na veel slecht nieuws is hij in een jaar tijd overleden. Het is zo'n fantastisch ziekenhuis, maar ik word heel droevig als ik er ben. Ik dacht dat het op een gegeven moment over zou gaan, maar het heeft zoveel impact gehad."

"Ik heb een aantal slecht nieuwsgesprekken samen met hem gedaan. En de droevigheid is maar niet weggegaan", vertelt De Kanter. "Ik zag hoeveel verdriet er thuis plaatsvindt, hoe weinig je eigenlijk de dokter ziet. Veel lijden gebeurt in huis. De patiënt maakt veel meer mee dan wij als dokters kunnen zien. Dat is natuurlijk niet anders, maar ik besef nu meer hoe weinig ik te bieden heb. Naast natuurlijk een gesprekje van een kwartier, en er voor mensen zijn als ze in de problemen zitten. Maar ik voel mij tekortschieten, ja."

Rechtszaak

En dus richt De Kanter zich nu op het activisme. Hoewel de rechtszaak tegen de tabaksindustrie niet leidde tot een vervolging door het Nederlandse Openbaar Ministerie, loopt er nu dus een rechtszaak bij het Europees Hof van Justitie in Luxemburg.

"Ondertussen is wel steeds bekender hoe crimineel de industrie is. De sjoemelsigaret is daaruit voorgekomen, die aandacht kreeg door Arjen Lubach. We zijn nog lang niet klaar, we beginnen pas net."

Stax&Toine

Het middagmagazine Stax&Toine hoor je van maandag tot en met donderdag tussen 14.00 en 16.00 uur. Dionne Stax en Toine van Peperstraten nemen de luisteraar op een ontspannen eigenzinnige manier mee door het nieuws van de dag en spreken met gasten die iets bijzonders gaan doen. Muziek en lifestyle spelen een belangrijke rol in het programma.