Maak je huis energieneutraal: hier moet je op letten

Ruud Koornstra is de Nationale Energiecommissaris en hij probeert consumenten, bedrijven en de overheid mee te krijgen naar een schone energiehuishouding. Koornstra begon in 2001 met Tendris, een holding van duurzame bedrijven waar ook The New Motion bij hoort, een bedrijf dat elektrisch vervoer faciliteert. Tegenwoordig houdt hij zich vooral bezig met de transitie naar een duurzaam huis. "We stevenen af op een ramp die zeker zo ernstig is als de watersnoodramp met gevaar voor heel veel levens. Dat is niet erg, want we kunnen er iets aan doen. Het kan wel een grote ramp worden en dat realiseren zich te weinig mensen."

'Streef naar nul op de meter'

Niet alleen vanwege 193 VN-verdragen over klimaatverandering, maar ook voor de Groningers moeten we van het gas af, aldus Koornstra. "Dat moeten we in Nederland alvast doen, omdat we het slimst, rijkst en meest vernieuwend zijn." Geen gas meer gebruiken is voor Koornstra belangrijk, maar hij vindt het beter om te streven naar een nul op de energiemeter. "Dat is voor iedereen een uitgangspunt."

Hoe doe je dat?

Op dit moment woont Koornstra in een monumentaal pand in Arnhem. Dat wordt nu volledig aangepast om binnen twee maanden energieneutraal te leven. Dat betekent dat zijn woning nul op de meter is. "Het huis was zo lek als een mandje met een energierekening van vijfhonderd euro per maand. Alle radiatoren zijn verwijderd. Mijn zonnepanelen leveren stroom. Infraroodpanelen gebruik ik als verwarming en een Quooker verwarmt mijn water in de keuken." Koornstra benadrukt dat driedubbele ruiten niet de oplossing zijn en dat alle apparaten in huis zo energiezuinig als mogelijk zijn. "Ik heb geen luchtwarmtepomp. Ik ben er ook niet tegen, maar sommige innovaties staan nog in de kinderschoenen. Infraroodpanelen vind ik beter. Je kan dan per kamer verwarmen. Het effect komt van zonnewarmte."

Wat kost dat?

Het is niet goedkoop om een nul-op-de-meter-woning te krijgen. Investeringen zoals zonnepanelen en infraroodpanelen hebben Koornstra zo'n 20.000 euro gekost, maar hij verwacht dat terug te verdienen in zes jaar. "Alle energie die ik zelf gewonnen heb kan ik niet zelf opslaan, maar geef ik terug aan het net. Ik zou het zelf wel willen opslaan als een soort accu/batterij." Hoe kom je dan aan 20.000 euro? Als je het niet op je bankrekening hebt staan kan je het lenen als een extra hypotheek. "Hoe eerder je je energiemeter op nul hebt, hoe eerder je uit de kosten bent. Als je een nieuwbouwwoning hebt kan je dat natuurlijk meteen goed aanpakken."

Wat te doen met een huurhuis?

Woningcorporaties investeren veel om woningen zuiniger te maken. Maak met je verhuurder afspraken over wat je wel en niet mag aanpassen aan je woning. Desnoods laat je de energierekening overnemen door de verhuurder.

Is je huis zo verbouwen voor iedereen?

Des te meer geld je hebt, des te meer je zelf kunt investeren en des te makkelijker is het om mee te doen met de energietransitie. Ook voor lagere inkomens zijn er echter voldoende mogelijkheden. "Je zal wel gek zijn als je niet investeert, want uiteindelijk levert het geld op. Er zijn soms ook mogelijkheden voor subsidie vanuit de gemeente."

Hoe kan je duurzaam en zuinig verwarmen?

Zonder aardgas je huis verwarmen is de toekomst, zegt ook Milieu Centraal. Overweeg daarom om je hr-ketel te combineren met een zonneboiler of hybride warmtepomp. Daar zijn ook subsidies voor te krijgen vanuit de overheid. Warmtepompen halen de warmte uit het grondwater, de bodem of de lucht. Daar wordt een bruikbare temperatuur van gemaakt. Voor elke kWh stroom wordt drie tot zes kWh warmte gemaakt. Je stroomgebruik stijgt dus wel, maar je gebruikt geen gas. Bij een hybride warmtepomp verbruik je de helft minder gas. Afhankelijk van het type kost een warmtepomp tussen de 3000 en 5000 euro.

Warmtepompen hebben ook buitenunits. Dit is het deel dat je dus het liefst aan de zijkant van je huis, in een buitenkast of op het dak van een aanbouw plaatst. Daarmee voorkom je geluid van de ventilator. Het voordeel van in een buitenkast plaatsen is dat hij ook niet in het zicht staat. Plaats de buitenunit ook niet te dicht bij de buren, een slaapkamerraam dat vaak open staat of op het dak boven de woon- of slaapkamer.

Wat kan je nog meer doen?

Bekijk nog eens goed de isolatie van je woning. Heb je nog enkel glas? Vervang dat dan met HR++ glas. Oudere huizen zijn vaak slecht of gedeeltelijk geïsoleerd. De gevel en vloer zijn voorbeelden van plekken die nog weleens overgeslagen zijn.

Heb je nog oude gloeilampen? Vervang deze dan door led-lampen of spaarlampen. Gooi ook oude elektronica de deur uit en vervang deze voor nieuwe apparatuur met een beter energielabel.

Kieren in je woning? Maak ze dicht. Zo voorkom je dat warmte het huis verlaat of kou je huis binnenkomt.

Overweeg een ventilatiesysteem zoals balansventilatie. Daarmee voer je net zoveel lucht aan als af. Door de warmteterugwin-unit verwarm je koude lucht van buiten met de warme lucht van binnen.

Radar TV zendt op 14 en 21 mei 2018 twee Extra's uit over de energietransitie om 20:30 uur op NPO 1. Bovenstaand artikel is gebaseerd op een gesprek met Ruud Koornstra eerder deze week over de energietransitie. Radar Radio praat in de radio-uitzending met energiedeskundige Remco de Boer die de energietransitie op de voet volgt.

Reageren?

Dat kan onder dit artikel op de website van Radar of plaats een reactie op de Facebookpagina van Radar. Dit artikel en meer consumentennieuws in je mailbox? Meld je dan aan voor de gratis nieuwsbrief van Radar.