Gehandicapten worstelen zich door jungle aan parkeerregels

Jacqueline Weijand heeft een dwarslaesie en zit daardoor in een rolstoel. Gelukkig kan zij nog wel zelf autorijden en daardoor komt ze regelmatig buiten haar eigen stad Leiden. Ze mailde Radar dat het haar opvalt dat de parkeerregels voor gehandicapten in elke gemeente anders zijn. "Waar ik kan en mag parkeren verschilt. In Leiden mag ik op de stoep staan. In Zaandam niet en daar kreeg ik een boete. In Amsterdam moet ik een bezoekersjaarkaart hebben en in badplaatsen is er een vrijstelling van een bepaalde tijd. Als ik naar Den Haag wil moet ik betalen, zelfs als ik een gehandicaptenparkeerkaart heb."

Betere toegankelijkheid voor gehandicapten

Als je dus niet verrast wil worden als je naar een andere gemeente gaat, dan is het verstandig om van tevoren uit te zoeken wat de parkeerregels in die gemeente zijn. "Dat vind ik erg lastig om te vinden op de websites van de gemeenten." Weijand vindt dat er, in het kader van 'een betere toegankelijkheid voor gehandicapten', een landelijk beleid moet komen dat in elke gemeente de regels hetzelfde zijn.

Steekproef: veel verschillen per gemeente

Radar belde een rondje langs allerlei gemeenten en hoorde verschillende verhalen. Zo mag je in de gemeente Den Haag wel gratis parkeren op een invalidenplek, maar daarbuiten moet je gewoon betalen. Als de invalidenplek dus bezet is heb je pech, zelfs als je een gehandicaptenparkeerkaart hebt. In Amsterdam heb je een speciale bezoekersjaarkaart nodig om gratis te staan op alle parkeerplekken. Die moet je van tevoren aanvragen via internet en het kan wel tien werkdagen duren voordat je hem krijgt. De jaarkaart is overigens wel gratis.

Wie in de gemeente Zaanstad overal gratis wil parkeren moet een bezoekersvergunning aanvragen. Dat is gratis en is meteen geregeld als je hem online aanvraagt, want die is gekoppeld aan je kenteken.

Betaalpaal en automaat ontoegankelijk

In Leeuwarden moet je overal betalen, of je nou op een gehandicaptenplek staat of op een gewone. Als houder van een GPK ontkom je er niet aan. Er is ook een maximale duur van twee tot drie uur. Een medewerker van de gemeente Leeuwarden zegt dat er nogal wat schort aan de toegankelijkheid van de betaalpalen en betaalautomaten in parkeergarages. "Ik moet u eerlijk zeggen dat het mij lastig lijkt om vanuit een zittende positie dat apparaat te bedienen. Dus in die zin denk ik niet dat de parkeermeter een ideale optie is inderdaad." In parkeergarages zijn de automaten vaak veel te hoog voor rolstoelgebruikers en kan men niet bij het display of de kaartinvoer.

De gemeente Zwolle heeft om die reden gezegd dat in de binnenstad het tonen van je GPK en blauwe schijf voldoende is.

Maximale tijdsduur dat je mag parkeren

In de gemeente Noordwijk mag je drie uur je auto stallen op gewone parkeerplekken. Die tijdslimiet is er niet als je een gehandicaptenplek kan vinden, maar zoveel van die plekken zijn er niet. Na die drie uur moet je je auto verplaatsen. Of zoals de medewerker van de gemeente zegt: "je kan ook gewoon je tijdsschijf verzetten". "Ik heb ook weleens gehoord, ik weet niet in hoeverre dat echt gecontroleerd wordt, dat auto's niet verplaatst zijn en dat ze (controleurs red.) een krijtstreepje bij het wiel zetten." De medewerker vertelt dat de controleurs dan kunnen denken dat de tijdsschijf wel drie uur opgeschoven is, maar de auto niet is verplaatst. Met name in drukke weekenden kan het lastig zijn om na drie uur je parkeerplek op te moeten geven en maar te hopen dat er elders nog een plekje is. In een reactie legt de gemeente Noordwijk uit dat ze het huidige parkeerbeleid een nette regeling vindt. "Klanten die informatie opvragen over onze lokale regeling reageren positief op deze werkwijze en ervaren deze als coulant."

Onwenselijk

Jiska Stad van Wij Staan Op noemt de jungle van regels onwenselijk. "Gehandicapten komen al enorm veel regels tegen in hun leven, daar kan je een parttime baan mee vullen." Stad vindt het ook niet redelijk als gehandicapten moeten betalen om te mogen parkeren. "Zij hebben in vel gevallen hogere (zorg)kosten en hun mogelijkheden om gebruik te maken van openbaar vervoer zijn beperkt."

Steeds meer gemeenten willen over naar parkeren op kenteken, maar de apps daarvoor zijn volgens Stad niet gebouwd op gratis parkeren en verificatie van de gehandicaptenkaart. Wij Staan Op roept gemeenten op om mee te doen met een pilot waarin een app wordt getest. Met die (toegankelijke) app, die in iedere gemeente gebruikt zou kunnen worden, moet het mogelijk zijn om met een GPK te parkeren. "We zoeken nu gemeenten waar met een GPK gratis geparkeerd kan worden die willen meedoen."

Hoe kom je aan een gehandicaptenparkeerkaart?

Die vraag je aan bij je eigen gemeente. De kosten daarvoor verschillen. Je moet ook medisch gekeurd worden. Ook daar zijn kosten aan verbonden. Zo betaal je in de gemeente Eindhoven 111 euro voor de kaart en 65 euro voor de keuring. In Den Haag betaal je slechts 34,30 euro voor de parkeerkaart, maar mag je maar liefst 175 euro aftikken om medisch beoordeeld te worden. De aanvrager moet aan allerlei voorwaarden voldoen. Kan je bijvoorbeeld als bestuurder minder dan honderd meter lopen met een hulpmiddel? Is je beperking langer dan zes maanden? Of kan je als passagier niet zelfstandig wachten tot de chauffeur de auto heeft geparkeerd? Dan kom je in aanmerking voor een GPK. Uit onderzoek van onderzoeksbureau EFDRIE uit 2017 bleek dat het merendeel van de gemeenten de voorwaarden voor zo'n kaart niet duidelijk op de website zet.

Reactie Vereniging van Nederlandse Gemeenten

De VNG kan niet in de uitzending reageren, maar zegt dat besluiten hierover bij de gemeenten moeten blijven liggen. Een woordvoerder wijst op de grote verschillen tussen bijvoorbeeld het centrum van Amsterdam en dat van Oldenzaal, waarvoor je niet een eenduidig beleid zou kunnen maken. Ook vindt de organisatie dat gemeenten zelf de vrijheid moeten hebben om bijvoorbeeld binnensteden volledig autoluw te maken.

Landelijk beleid?

Jacqueline Weijand vindt dat er een landelijk beleid moet komen, zodat mensen met een handicap niet eerst een hele puzzeltocht moeten maken om erachter te komen wat de regels zijn in de gemeente die ze willen bezoeken. De gehandicaptenkaart is geldig in heel Europa, waarom verschillen de regels dan lokaal? Maarten Hijink, Tweede Kamerlid voor de SP, is een klein beetje huiverig voor landelijk beleid. "Ik kom van het platteland en daar is het geen enkel probleem. Ik snap wel dat gemeenten daar zeggen dat als je hem onder de voorruit doet, dat ze het dan prima vinden. Die lopen tegen andere dingen aan dan de gemeenten Den Haag en Amsterdam. De minister moet met de gemeenten om tafel gaan en afspreken wat je in welke situaties doet."

Kamervragen

Hijink gaat Kamervragen stellen aan Hugo de Jonge, minister voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport. "We hebben in 2016 een VN-verdrag geratificeerd dat zegt dat mensen met een handicap zoveel mogelijk moeten meedoen. Ik ben heel benieuwd hoe hij dat interpreteert. Moeten er dan overal plekken voor mensen met een handicap komen? Moeten mensen dan nog wel betalen of zou het gratis moeten?"

Naast de kosten die voor de GPK gemaakt moeten worden, moet er in bepaalde gemeenten dus ook betaald worden om te parkeren. Gehandicapten betalen daardoor dus dubbel. Hijink zegt daarover: "Ik vraag me dus af of het wel reëel is dat mensen hiervoor moeten betalen. Mensen met een handicap moeten sowieso aantoonbaar al meer kosten maken dan mensen zonder een handicap, dat is al niet eerlijk. Denk maar aan de zorgkosten, het eigen risico heeft deze groep mensen er in januari al doorheen".

Reageren?

Dat kan onder dit artikel op de website van Radar of plaats een reactie op de Facebookpagina van Radar. Dit artikel en meer consumentennieuws in je mailbox? Meld je dan aan voor de gratis nieuwsbrief van Radar.