Advies aan kabinet: coronamaatregelen pas versoepelen onder strenge voorwaarden

De 'transitiestrategie', kan pas beginnen als aan vijf voorwaarden voldaan is. Die worden opgesomd in de brief met het advies die het ministerie van VWS heeft gekregen en waarover de NOS beschikt. Gezondheidsredacteur Rinke van den Brink vertelt in Nieuws en Co wat het advies inhoudt.

De vijf voorwaarden

Het besmettingsgetal - het aantal mensen dat door één patiënt wordt besmet - moet "geruime tijd" kleiner zijn dan één. Verder kan het versoepelen van de maatregelen pas beginnen als "het zorgsysteem, IC's inbegrepen, niet langer overvraagd is en de kans gekregen heeft zich te herstellen" en er "voldoende testcapaciteit is".

Ook moeten er "voldoende capaciteit en mogelijkheden voor bron- en contactopsporing beschikbaar zijn, inclusief de capaciteit om grote datastromen te analyseren, ook op regionaal niveau."

Tenslotte moeten er "meetinstrumenten beschikbaar zijn die de effecten van de transitie snel op kunnen pikken" (zoals het permanente grieponderzoek dat 44 huisartsenpraktijken doen, red.).

De Duitse aanpak

Het OMT pleit ervoor om zo snel mogelijk een beleid in te voeren dat zich richt op het testen van personen met klachten en hen isoleren als ze het coronavirus hebben. "Contacten worden vervolgens opgespoord, geïnformeerd en in quarantaine geplaatst."

Dit pleidooi betekent een verandering van het tot nu toe gevoerde beleid. De experts willen dat er meer getest wordt om mensen die besmet zijn met het coronavirus op te sporen en hen vervolgens isoleren. Daarop moet de bron van de besmetting opgespoord worden en moeten al diens contacten in kaart gebracht worden en geïsoleerd.

Dat is de aanpak in landen zoals Duitsland, waar het aantal sterfgevallen door COVID-19 veel lager is dan in Nederland. In het begin van de uitbraak werd ook in Nederland aan bron- en contactonderzoek gedaan, maar naarmate de uitbraak heviger werd schoot de capaciteit van de GGD'en daarvoor tekort.

Het OMT raadt ook aan om snel te onderzoeken of bij het bron- en contactonderzoek mobiele applicaties gebruikt kunnen worden. Dat is nodig omdat de GGD'en het anders niet aankunnen. Daarbij zou een aanpak gekozen moeten worden die de privacy van gebruikers van mobiele telefoons beschermt.

Hoge zekerheid

Er is voldoende testcapaciteit om het vorige week vastgestelde testbeleid - sinds gisteren worden zorgverleners bij klachten getest - uit te voeren. Maar zodra er meer getest gaat worden "moet er rekening gehouden worden met de capaciteit van testen", schrijft het OMT.

Behalve de moleculaire testen om vast te stellen of iemand geïnfecteerd is, zijn er tests om te kijken of iemand een infectie heeft doorgemaakt en antistoffen heeft. Op korte termijn kunnen 30.000 tot 55.000 mensen zo'n test krijgen, "mits de materialen beschikbaar zijn." Op dit moment wordt er gekeken welke tests betrouwbaar en bruikbaar zijn.

Het OMT wil die tests als ze eenmaal beschikbaar zijn inzetten bij patiënten om te kijken of zij recent een infectie met het coronavirus hebben gehad en verder bij zorgmedewerkers, mantelzorgers, mensen met een verhoogd risico op een ernstig verloop van de infectie en mensen in vitale beroepen.

Sneltesten zouden mogelijk ook kunnen worden uitgevoerd, als ze tenminste met een hoge zekerheid (98%) mensen eruit pikken die niet besmet zijn. Ze zouden tenminste 60-80 procent van de wel besmette mensen eruit halen.

Contactberoepen en vliegverkeer

Het ministerie van VWS had het OMT ook om advies gevraagd over het versoepelen van maatregelen die de contactberoepen treffen, zoals kappers en schoonheidsspecialisten.

"Het opheffen van het verbod om contactberoepen uit te oefenen", zegt het OMT, "is een van de maatregelen die naar verwachting als eerste versoepeld zou kunnen worden. Het is nu nog te vroeg om aan te geven wanneer dat exact kan." Ook voor het vliegverkeer ziet het OMT nog niets in het veranderen van de huidige beperkingen.

Download de NPO Radio 1 app

Met onze app mis je niets. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1 app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.