Volg-apps tegen corona: 'Levensgevaarlijk om overheden data te laten verzamelen'

Apps die de nabijheid van een besmet persoon weergeven, gaan volgens Van den Hoven van Genderen veel te ver, ook als dat vrijwillig gebeurt. "Wie garandeert dat de overheid er niet op een andere manier gebruik van gaat maken?"

Corona-app Europees initiatief

De data zou geanonimiseerd worden, maar volgens Van den Hoven van Genderen is er sprake van 'pseudonimisering'. Met behulp van artificiële intelligentie kan van de geanonimiseerde data alsnog achterhaald worden waar de data vandaan komt.

In Europa wordt over een initiatief gesproken om de app verder te ontwikkelen en de data te analyseren om in de toekomst voorbereid te zijn. "Dat betekent dat de gegevens worden opgeslagen."

Hij vreest eveneens voor andere 'slechtwillenden'. Om die buiten te houden, zal de overheid "hele sterke beveiligingsbarricades moeten opwerpen".

Starten met vrijwillige deelname

Oud-hoogleraar publieke gezondheid Guus Schrijvers stelt voor om het gebruik van de app te starten met vrijwilligers. "Stel ik krijg een coronabesmetting en de huisarts vraagt mij of ik deze app wil installeren." Met toestemming mag de besmette persoon dan gevolgd worden, ook om bijvoorbeeld te controleren of de quarantaine wordt opgevolgd.

"Ik verwacht dat een groot deel van Nederlandse het belang voor de volksgezondheid ziet en de privacy even opschort." Daarmee wordt volgens Schrijvers voorkomen dat een klein deel dat tegen is, van schande gaat spreken. "Die hoeven niet."

Wanneer er eenmaal een groot draagvlak is, zou de app altijd nog verplicht gesteld kunnen worden. Schrijvers ziet het voordeel van de app, omdat veel onzeker is rondom corona – zoals de 'kudde-immuniteit'.

Dilemma van verschillende rechten

Martijntje Smits, techniek filosofe, onderschrijft de zorgen van Van der Hoven van Genderen betreffende de privacy die veelal ongemerkt is weggegeven. Daarbij wordt voorbijgegaan aan dat de apps ingezet zouden worden om rechten op vrije beweging weer te vergroten. "Wat je ziet is een dilemma tussen verschillende rechten."

Ze pleit daarom voor strikte voorwaarden indien de app daadwerkelijk ingezet zou worden. Bijvoorbeeld een duur over hoe lang de regelgeving wordt opgeschort, hoe lang privacy wordt weggegeven, een adviesraad die op het gebruik toeziet en het openstellen van de data.

De haast die eventueel geboden is bij de inzet van de app om corona te bestrijden, is volgens haar geen geldig argument. "Het mag niet zijn dat een tijdsargument wordt gebruikt om belangrijke rechten op te schorten."

Download de NPO Radio 1 app

Met onze app mis je niets. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1 app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.