Participatiewet: 'Niet iedereen kan en wil meedoen in samenleving'

Door de Participatiewet zijn er nauwelijks meer mensen aan het werk gekomen vanuit de bijstand of een sociale werkplaats. Kim Putters, directeur van het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP): "Het idee is dat iedereen meedoet in werk, zorg en samenleving. Maar niet iedereen kan dat en niet iedereen wil dat."

Putters vindt dat we daar ook meer vanuit moeten gaan. Volgens hem is de participatiewet een goed voorbeeld waarbij de politiek meer naar de uitvoerbaarheid moet kijken. "Er is een groot verschil tussen politiek wensdenken en wat in de praktijk kan."

Zelfredzaamheid

De Participatiewet, maar ook de Wet Langdurige Zorg die onder vuur ligt, gaat ervan uit dat mensen meer voor zichzelf zorgen. "Dat is een mooi uitgangspunt, of je nu links, rechts of midden bent. Maar je kunt er niet aan voorbijgaan dat echt niet iedereen dat kan."

Er zijn mensen met een beperking die niet op eigen houtje aan werk komen. En in de langdurige zorg zijn er ouderen die niet voor zichzelf kunnen zorgen. "Je kunt niet uitgaan van zelfredzaamheid."

Kwaliteit niet verbeterd

Het SCP bekeek de jeugdzorg, langdurige zorg en de participatiewet. "We zien dat overal de kwaliteit niet verbeterd is." Ook de relatie tussen hulpverlener en burger is niet veranderd, terwijl het idee was dat deze relatie zou verbeteren door de verantwoordelijkheid bij de gemeente in plaats van bij het rijk te leggen.

Dat probleem ligt volgens Putters niet bij de gemeenten, maar komt mede door de bezuinigingen. "De oplossing om alles door de Rijksoverheid te laten doen is waarschijnlijk de volgende mislukking. Wat nodig is, is dat we meer denken vanuit wat mensen nodig hebben in plaats vanuit een systeem."

Werkgevers ontzorgen

Een ander probleem met de Participatiewet dat naar voren komt, is dat werkgevers niet altijd weten welke regelingen er zijn. "Er zijn te veel regels die onder de participatiewet vallen." Daarom moet het simpeler worden voor werkgevers om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in te zetten. "We moeten werkgevers ook ontzorgen."