‘Bijna-dood-ervaring zet je leven op zijn kop’

Volgens Lucia Prinsen (47), die zelf een BDE had, is het broodnodig dat er over die ervaring gepraat kan worden: "Zo’n gebeurtenis zet je leven op zijn kop." Het leven van Prinsen veranderde in 2005 drastisch toen zij in het ziekenhuis werd opgenomen voor de bevalling van haar tweede kind. "Ik kreeg een verkeerd medicijn toegediend en toen zakte ik weg. Ik zag alles om me heen gebeuren. Ik zag de paniek bij de artsen en mijn partner die op de gang stond. Voor de buitenwereld was ik in coma. Maar tegelijk bevond me in een allesomvattende, intense, pure liefde; vol warmte en geborgenheid. Alles was licht en helder.”

Rinus van Warven werd in 1981 aangereden door een dronken automobilist. Hij raakte buiten bewustzijn, en zag zichzelf van boven liggen in de ambulance. "Ik ging een tunnel in met licht. Maar ik hoorde een stem zeggen: nee, je mag nog niet. Ik kreeg de opdracht om terug te gaan naar de aarde. Het voelde alsof ik even in de hemel was geweest."

Machteld Blickman was in 1975 doodziek en dacht te sterven. Ook zij zag zichzelf als het ware uit haar lichaam treden. "Ik overzag de 33 jaar van mijn leven en zag een prachtig licht. Mijn gevoel was dat ik thuis kwam, alsof ik er eerder was geweest."

Aardse leven

Voor alle drie ging het aardse leven echter verder. Ze hadden moeite de bijna-dood-ervaring te plaatsen en vooral om hun omgeving te uit te leggen wat ze hadden meegemaakt. Lucia: "Ik heb geprobeerd erover te praten, maar dat ging niet. Mijn omgeving had er geen oor voor. Artsen konden het niet verklaren. Ik had wel de ervaring: het is niet voor niks gebeurd. Het heeft me dichtbij mezelf gebracht."

Rinus: "Ik kon het geen woorden geven. Tot ik achttien jaar erna Pim van Lommel ben gaan interviewen. Hij vertelde me dat ik een bijna dood ervaring had gehad en stelde me er allerlei vragen over. Pas toen begreep ik het."

Machteld: "Ook ik heb er lang niet over kunnen spreken. Geestelijk was er ook wat veranderd in mij. Mijn man zei: je bent niet meer de vrouw met wie ik ben getrouwd. Pas toen ik in contact kwam met de Zwitserse psychiater Kübler-Ross en zij een tekening van me zag, kwam er duidelijkheid. Zij zei: dit is een tekening van iemand die klinisch dood is geweest."

Pim van Lommel vertelde eerder in het programma Langs de Lijn En Omstreken dat dit soort ervaringen kan plaatsvinden ondanks het feit dat er bij een patiënt geen meetbare hersenactiviteit is. De gangbare medische opvatting dat ons bewustzijn afhankelijk is van onze hersenactiviteit, moet daarom op de schop. "We ontvangen, net als een laptop, signalen uit onze omgeving. Maar bewustzijn is niet afhankelijk van onze hersenen, net zomin als als het bestaan van de iCloud afhankelijk is van het aanstaan van je laptop."

Volgens Van Lommel is de tijdgeest anno 2017 veel rijper voor zijn theorie dan toen het boek uit kwam, tien jaar geleden. Prinsen herkent dat. Eenmaal terug in het alledaagse leven was het voor haar moeilijk om over haar ervaring te praten. "Als ik erover begon wisten mensen in mijn omgeving niet hoe ze hierop moesten reageren. Er was ook geen interesse, dus op verjaardagen werd ik niet bepaald gevraagd om te vertellen wat ik had meegemaakt.”

Luister hier het hele gesprek met Lucia Prinsen, Machteld Blickman en Rinus van Warven terug: