Radio: Marita Mathijsen over Betje Wolff en Anton de Kom

In Wat blijft aandacht voor Betje Wolff, vooral bekend als de helft van het schrijversduo met Aagje Deken. Samen met Deken, maar ook als individu, wist ze de Nederlandse literatuur te vernieuwen in een tijd vol politieke omwentelingen. Gebukt onder ziektes en persoonlijke aanvallen hield ze de moed - en humor – erin en sprak zich uit voor religieuze verdraagzaamheid, vrouwenrechten en tegen slavernij. Cultuurhistorica en emeritus-hoogleraar Marita Mathijsen is te gast en vertelt over het roerige leven en virtuoze schrijverschap van deze vrije geest.

In het tweede uur en de podcast van Wat blijft:

In de podcast Wat Blijft hoor je de 12-delige serie Grote Geesten over indrukwekkende denkers uit de Humanistische Canon. Van Socrates tot Hannah Arendt en van Simone De Beauvoir tot James Baldwin. Wat hebben zij betekend? Wat kunnen we leren van hun leven en denken?  En hoe leven zij voort? 

In de negende aflevering volgt Nathan de Vries het spoor terug van schrijver, activist en verzetsstrijder Anton de Kom. Anton de Kom werd in 1898 geboren in Paramaribo, Suriname en vertrok op zijn 21ste naar Nederland waar hij zich naast zijn werk in de koffie, thee en tabak ontwikkelde tot activistisch strijder. Hier begon hij aan zijn eerste boek ‘Wij slaven van Suriname’ dat later, in 1934 zou verschijnen. In 1932 vertrok hij met zijn gezin naar Suriname waar hij streed voor de rechten van boerenarbeiders en om die reden werd vastgezet in Fort Zeelandia. In 1933 werd hij verbannen uit Suriname vanwege zijn zogenaamde ‘anti-koloniaal en communistisch verzet’. Terug in Nederland vond hij geen werk, maar zette zich voortdurend in voor het communistisch verzet. Toen de oorlog in 1940 uitbrak, sloot De Kom zich aan bij het Nederlands verzet. Hij bezweek uiteindelijk aan tuberculose in kamp Sandborstel, het buitenkamp van Neuengamme. Hij werd begraven in een massagraf en pas in 1961 werd de familie officieel geïnformeerd over zijn dood. 

In 2023 kreeg Anton de Kom officieel eerherstel; de Nederlandse regering bood bij monde van Wopke Hoekstra excuses aan. Ook werd aan de Vrije Universiteit de Anton de Kom-leerstoel ingesteld. Een jaar eerder was er al een gedenksteen voor Anton de Kom onthuld in de Nieuwe Kerk in Amsterdam. Hij is de eerste Surinamer die een plek kreeg in de Canon van Nederland. 

Presentator: Lara Billie Rense

Redactie: Jessica Zoghary, Nina Ramkisoen, Geerte Verduijn, Sushmita Lageman 

Eindredactie: Bram Vollaers, Inge ter Schure

Productie: Mare de Vries