'Nederland bevindt zich in een grijze zone: geen oorlog, maar ook geen vrede.'

De afgelopen 24 uur kwamen er veel berichten over een grootse invloed vanuit Rusland binnen. VVD-minister van Defensie Brekelman spreekt uit dat het leven in vrede niet meer zo vanzelfsprekend is en ons land zich in een grijze zone bevindt.

"Elkaar zo naar een oorlog toe praten is volgens mij buitengewoon ongezond", stelt Paul Römer, voormalig Talpa-directeur. Volgens Römer komt de taal over oorlog steeds meer in de openbaarheid. "De dreiging was er acht jaar geleden ook al. Dat is niets nieuws, maar wordt wel steeds met urgentie opgediend." Hugo Logtenberg, journalist bij NRC, vindt de woordkeuze van de minister van Defensie ook te groot.

Römer erkent wel dat er dreigingen zijn vanuit Rusland: "Er zijn cyberaanvallen, maar die waren er eerder ook al. Het is dus niet irreëel, maar je moet als overheid kijken hoe je kan deëscaleren in plaats van aan te scherpen."

De NRC-journalist denkt dat er steeds meer mensen verbanden gaan leggen tussen het nieuws over dreigingen van Rusland. Römer stelt daarin dat we nu nog doorhebben wanneer we online beïnvloed worden door de Russen. "Het enge is dat we het op een gegeven moment niet meer door zullen hebben." Waarna Logtenberg benadrukt dat men bedachtzaam moet zijn op aftapping van online media.

Hoe je aftappingen vanuit Rusland herkent? "Zie je dan een man met een gleufhoed en een trenchcoat?" grapt Kantelberg. Waarna Logtenberg uitlegt dat het zich uit in manieren waarop informatie, die eerder geheim was, uiteindelijk toch vrijgegeven wordt.