#1557 - Het Bondgenootschap, afl. 3: De NAVO in actie
wo 27 maart 2024
Het beroemde artikel 5 van het NAVO-verdrag, 'een aanval op één is een aanval op allen', trad maar één keer in de geschiedenis van de NAVO in werking. Dat was na de aanslagen van elf september 2001. Er volgden twee decennia aan NAVO-missies in Afghanistan.
Oud-militair Martijn Kitzen ging daar voor de NAVO naartoe. Hij vertelt hoe hij zelf begin twintig was ten tijde van 9/11 en, net zoals zowat iedereen in het Westen er diep van overtuigd was dat er iets moest gebeuren om onze veiligheid te waarborgen. Nu staat hij als docent aan de Nederlandse Defensie Academie voor studenten van diezelfde leeftijd - en die dus nog niet geboren waren tijden de aanslagen en moet hij uitleggen hoe groot dat moment was.
Hoewel het na 9/11 de eerste keer was dat artikel 5 werd uitgeroepen, was het niet de eerste keer dat de NAVO in actie was gekomen. In de jaren negentig werd er voor het eerst actief oorlog in voormalig Joegoslavië, waar een burgeroorlog tussen etnische groepen gaande was. Bombardementen in eerst Bosnië en later Kosovo hielpen een einde maken aan die oorlog op het Europese continent, onder meer door de inzet van Nederlandse gevechtsvliegtuigen.
In één van die F16's zat Marcel Duivestein, die later werd onderscheiden voor zijn moed. Mattijs van de Wiel zocht hem voor deze serie op, op luchtmachtbasis Volkel. En met Duitsland-correspondent Chiem Balduk bespreken we bondgenoot Duitsland, dat volgens Martijn Kitze lang met scheve ogen is aangekeken binnen het bondgenootschap omdat ze in militair opzicht nooit hun nek wilden uitsteken. Nu is dat helemaal anders.
Reageren? dedag@nos.nl
Presentatie en montage: Elisabeth Steinz
Redactie: IJsbrand Terpstra
Eindredactie: Lars Hulshof
Morgen aflevering 4: Twee procent
