Kan technologie fysiek contact vervangen?

“We zijn inherent sociale dieren, aanraking is in de baarmoeder de eerste sensatie die je hebt”, vertelt Wijnand IJsselstein, professor mens- en techniekinteractie aan de Technische Universiteit Eindhoven. "Weeskinderen die in hun jeugd niet of nauwelijks zijn aangeraakt, ontwikkelen bijvoorbeeld vaker sociale stoornissen en creëren moeilijker een band met anderen", vertelt hij om te benadrukken hoe belangrijk aanrakingen zijn.

Polsbandjes en trillende kledingstukken

De nieuwste technologieën bieden wel mogelijkheden om het gebrek aan aanraking in coronatijden deels te ondervangen. Zo zijn er bijvoorbeeld polsbandjes en kledingstukken waarmee je virtueel trillingen of druk kunt overdragen, die de sensatie van aanraking moeten oproepen.

IJsselstein benadrukt wel dat deze technologie contextgevoelig is: hoe je de trillingen ervaart, hangt sterk af van de bedoeling waarmee iemand ze naar je toe stuurt. “Je kunt bijvoorbeeld afspreken dat iemand op afstand je bandje laat trillen als je een moeilijk sollicitatiegesprek in gaat, om te laten weten dat hij of zij in gedachten dichtbij je is.”

Ook werken wetenschappers aan geavanceerde pakken die levensechte sensaties moeten kunnen overbrengen. “Ik kan me heel goed voorstellen dat daar een markt voor is in de gaming-industrie, als je heel immersief wilt gaan gamen, en in een gevecht een stomp kunt voelen. Maar daar hangt dan natuurlijk wel een prijskaartje aan.”

Knuffelen in de anderhalvemetersamenleving

Wat doet gebrek aan fysiek contact met de mens? Wat kan een kunstmatige aanraking betekenen? Wetenschapsprogramma De Kennis van Nu gaat vanavond op zoek naar fysiek contact in coronatijden. Presentator Dirk de Bekker probeert onder meer een hightech-vest, waarmee je levensechte aanrakingen zou moeten kunnen ervaren.
Woensdag, NPO2, 22.15 uur

Maar als het aan IJsselstein ligt, hoef je het gebrek aan fysiek contact niet per se te compenseren met enorm geavanceerde technologie; “Ik denk dat heel veel betekenisvol contact kan verlopen via bijvoorbeeld skype of facetime. Dat heeft te maken met aandacht, met vragen hoe het met de ander is.” Misschien kunnen ook huisdieren helpen. “Ik begreep dat de dierenasielen leegstromen momenteel. Er zijn ook aairobots trouwens. Mijn moeder heeft een robotkat, waar ze ontzettend aan verslingerd is.”

Waarom hebben we eigenlijk fysiek contact nodig? NPO Focus zocht het uit in dit beeldverhaal.

NPO Radio 1 houdt je dagelijks op de hoogte over de laatste ontwikkelingen in de wetenschap

Dagelijks tussen 17.00 en 18.30 uur in Nieuws en Co
Iedere werkdag van 02.00 tot 04.00 uur in Focus
En wanneer je maar wil in podcast Focus Wetenschap