Gebruikten de Russen radioactieve brandstof bij rakettest?

Er is iets vreemds aan de hand met de samenstelling van de radioactieve wolk die de Russische meteorologisch dienst heeft gemeten, zegt stralingsdeskundige Lars Roobol van het RIVM. "In een kernreactor ontstaan ontzettend veel radioactieve stoffen, waaronder cesium en jodium. Als het een kernramp zou zijn, zou je die stoffen moeten vinden".

Radioactieve accu

Maar in plaats van cesium en jodium zijn onder meer de stoffen strontium en barium gevonden. Waar zou dat op kunnen wijzen? "Dit kan eigenlijk maar op één type raket wijzen, die een beetje werkt als een ballon die je op pompt en daarna loslaat. De radioactieve accu produceert warmte, die de vloeistof in de raket tot een paar duizend graden Celsius opwarmt. De vloeistof spuit dan achter uit de raket, waardoor die wordt voortgestuwd."

Radio-actieve deeltjes gevonden

Er zijn toch verschillende radio-actieve deeltjes gevonden bij de mislukte en dodelijke Russische rakettest in Severodvinsk van twee en een halve week geleden. Dat heeft de Russische meteorologische dienst maandag bekendgemaakt aan het Russische persbureau Interfax, nadat het de nodige testen in de omgeving uitvoerde. Dit terwijl de Russische autoriteiten eerder benadrukten dat er bij het ongeluk geen schadelijke stoffen waren vrijgekomen.

Geen kernexplosie dus, zo lijkt uit de gegevens van de meteorologische dienst naar voren te komen, maar een ongeluk met een radioactieve batterij. Kan een raket met zo’n accu ook een kernkop bevatten? Volgens Roobol kan dat inderdaad, "maar als zo’n kernkop afgaat of beschadigd raakt, dan meet je natuurlijk andere stoffen in de lucht [dan nu zijn gemeten]".

Oude techniek

Heel nieuw is deze techniek overigens niet. De Apollo 13, de vijfde bemande missie naar de maan, had in 1970 al zo’n radioactieve batterij aan boord voor de stroomvoorziening. Dit type batterij wordt ook wel toegepast boven de poolcirkel, waar op veel plekken geen stroomnet aanwezig is.

NPO Radio 1 houdt je dagelijks op de hoogte over de laatste ontwikkelingen in de wetenschap

Maandag t/m vrijdag rond 16.20 uur in Nieuws en Co
Iedere werkdag van 02.00 tot 04.00 uur in Focus
En wanneer je maar wilt in de podcast Focus Wetenschap