Hoe zeldzaam zijn zeldzame metalen nu eigenlijk?

Industrieel ecoloog René Kleijn vertelt erover in Nieuws & Co:

De nieuw ontdekte zeldzame metalen - nodig voor de productie van telefoontjes, batterijen en andere consumentenelektronica - bevinden zich in de modder rond het eiland Minamitorishima in de Stille Oceaan. Een mooie vondst, die de vraag oproept hoeveel meer moois zich nog op de bodem van de oceanen bevindt.

Decennia of eeuwen?

In hun artikel in Scientific Reports hebben de onderzoekers het over reserves die, afhankelijk van het metaal, zo’n 32 tot 62 jaar in onze behoefte kunnen voorzien. Zowel de Financial Times als de Wall Street Journal hebben het over een voorraad die genoeg is voor eeuwen, maar het is onduidelijk waar die claim vandaan komt – in ieder geval niet uit het onderzoeksartikel zelf.

Wel duidelijk is dat het naar schatting om zo’n 16 miljoen ton aan zeldzame metalen gaat. In China is, afhankelijk van welke bron je gebruikt, zo’n 40 tot 92 miljoen ton aan zeldzame metalen aanwezig.

De dominantie van China

Niet iedereen is er blij mee dat China zo dominant is op het gebied van deze grondstoffen. Immers, het belang van elektronica en batterijen, en dus van de metalen, zal in de toekomst waarschijnlijk alleen maar groter worden. De Japanners zelf zouden graag een grotere speler worden op deze markt. Bovendien zorgen meerdere leveranciers in de regel voor meer marktwerking.

Het ontdekken van grondstoffen is slechts de eerste stap. Er zijn wel meer landen met zeldzame metalen in de bodem. China is vooral zo dominant op deze markt omdat ze de know how hebben om de metalen om te werken tot geschikte materialen voor de technologiesector.

De zeldzame metalen in je eigen broekzak

Zeldzame metalen zijn dus feitelijk niet zo zeldzaam. De uitdaging is om ze beschikbaar te maken zonder dat de kosten te hoog worden. Daardoor kan het aanbod achterblijven bij de vraag.

Het wetenschapsprogramma Focus ging onlangs nog op zoek naar alternatieven om zeldzame metalen te winnen. Het ontginnen van de zeebodem is een – milieutechnisch omstreden – manier. Een andere methode is urban mining – het recyclen van materialen uit afgedankte spullen.

In een smartphone bijvoorbeeld zit, naast 30 tot 40 andere (zeldzame) metalen, ongeveer 200 keer zoveel goud als in een stuk gouderts met het gewicht van je telefoon. De 1,4 miljard afgedankte telefoontjes wereldwijd bevatten zo'n 28 ton aan goud, genoeg om je in een klap miljardair te maken.

Dit artikel is verzorgd door de wetenschapsredactie van NPO Focus.

NPO Radio 1 houdt je dagelijks op de hoogte over de laatste ontwikkelingen in de wetenschap

Maandag t/m vrijdag rond 16.20 uur in Nieuws en Co
Iedere dinsdag- op woensdagnacht van 02.00 tot 06.00 uur in Focus