Mag een hoogleraar lid zijn van Forum voor Democratie? 'Bij de PvdA was het nooit een probleem!'

Hoogleraar politieke theorie aan de Universiteit van Amsterdam, Eric Schliesser stelt in Dit is de Dag dat wetenschap en politiek een ingewikkelde combinatie kunnen zijn. Zeker in dit geval. "Er zijn politieke partijen die zich, op het gebied van discriminatie op een hellend vlak begeven", vindt hij. "De universiteit houdt zich aan anti-discriminatierichtlijnen en dan kun je je afvragen of je je als universiteit niet wat vaker van bepaalde uitspraken kunt distantiëren."

Als voorbeeld noemt Schliesser uitspraken van Paul Cliteur in De Balie. "Hier kwam deportatie van moslims ter sprake en hij vond het moeilijk om dit als iets onaanvaardbaars te benoemen. Op zo'n moment zou ik als rector magnificus van de universiteit denken van: kunnen we hier wel achter staan?" Volgens UvA-hoogleraar Schliesser mag een universiteit daar best signalen over afgeven.

Verschillende rollen

Emeritus hoogleraar Meindert Fennema, zelf lid van GroenLinks, is het oneens met Schliesser. In het voorbeeld van Schliesser is het van belang of Cliteur daar als hoogleraar of als privé-persoon was, vindt Fennema. "Je moet rollen onderscheiden. Op de universiteit is geen plaats voor partijpolitiek, maar daarbuiten wel", vindt hij.

Als voorbeeld noemt hij Carel Stolker, de rector magnificus van de Universiteit Leiden die het onderzoek naar de faculteit Rechtsgeleerdheid instelde, maar ook meeschreef aan het partijprogramma van het CDA. "Je zegt nu toch ook niet: oh, het CDA vindt dat er onderzoek moet worden gedaan naar Forum voor Democratie?" zegt Fennema. "Haal die twee rollen uit elkaar! Mensen die aan de universiteit werken, hebben burgerrechten dus mogen ze lid worden van een partij", vindt Fennema

Schliesser vindt dat er een verschil zit tussen lidmaatschap en echt actief zijn, zoals plaatsnemen in de Eerste Kamer, zoals Cliteur tot voor kort deed, of meeschrijven aan een verkiezingsprogramma, zoals Stolker. "Buitengewoon onverstandig. Misschien kan hij (Stolker, red.) de wetenschap niet goed verdedigen omdat hij zich gebonden voelt aan het programma van zijn partij."

'Bij de PvdA kon het wel'

Fennema wijst er nog op dat de Universiteit Leiden lange tijd een kweekvijver was voor PvdA-politici. "Alle hoogleraren waren lid van de PvdA. Ze waren zelfs voorzitter. Jouke de Vries deed zelfs mee aan de verkiezingen als lijsttrekker terwijl hij hoogleraar was. Daar heeft nooit iemand wat van gezegd! Maar nu het aan de rechterkant is, is het ineens ach en wee. Dat is toch raar?"

Schliesser vindt het ook in het geval van de PvdA een probleem: "Je moet gewoon voorkomen dat belangen verstrengeld worden", vindt hij.

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.