Paleizen, kathedralen: waarom is onze architectuur niet sierlijk meer?

De Hek, die in zijn leven als architect heel veel gebouwen ontwierp, ziet dat de waarde 'functionaliteit' belangrijker is geworden in de architectuur. De verbouwing van het Binnenhof moet bijvoorbeeld 'sober en doelmatig': er is geen ruimte om uit de band te springen.

Ook een rijkversierde kathedraal bouwen, gebeurt niet meer. "De eerste reactie is: dat heeft te maken met kosten. Maar die zijn het probleem niet. Door technologische ontwikkeling kunnen we veel meer decoreren voor veel lagere kosten. Maar zou het kunnen dat we niet meer geloven in de dingen waar die tierelantijnen naar verwijzen?" vraagt hij zich af. Als je in een kerk beelden van heiligen wilt zetten, moet je wel met elkaar eens zijn wie die heiligen zijn.

Sinds de wereldoorlogen hebben we weinig gedeelde waarden meer, denkt de architect. "De schrijver van een opiniestuk in The New York Times noemt het 'culturele ontgoocheling'", vertelt hij, "hierdoor kwam er een opkomst van het functionalisme. Alle gebouwen werden vooral functioneel. Dan verlies je ook iets van de waarden."

Stadions zijn de nieuwe kerken

Zijn er gebouwen gekomen die de kathedralen vervingen? Ja, denkt De Hek: sportstadions. "Kijk naar de Olympische Spelen, als daar stadions worden gebouwd. Dat vogelneststadion in Beijing bijvoorbeeld (zie foto, red.), die is prachtig! Die heeft 3 miljard gekost. Dus we investeren nog wel degelijk in hele grote gebouwen."

Als hij de analogie doortrekt, zijn sportclubs kleine parochiekerken stadions als De Kuip de middelgrote kerken.

Het verschil tussen een kerk en een stadion is dat je een kaartje moet kopen. En dat laatste geldt eigenlijk voor bijna alle gebouwen, tegenwoordig. Zorgelijk, vindt De Hek, want een stad moet ook een plek zijn waar mensen, die elkaar niet kennen, samen kunnen komen. "Een stad bestaat steeds meer uit bubbels. De ontmoeting is van onschatbare waarde", denkt hij.