'Hernieuwbare energie staat op de schouders van fossiele grondstoffen'

{podcast audio="127205" caption="Jortcast #224 - Planet of the Humans" }

Smeulders noemt de intolerantie en verongelijktheid van de groene beweging jegens de shock-doc een typisch voorbeeld van 'calimero-denken'. "If you can't stand the heat, get out of the kitchen", zegt hij. "Ik denk dat groene energie op dit moment zijn mannetje moet staan." Niet verbieden of boos worden, maar verdedigen dus.

Critici vinden dat de documentaire offline gehaald moet worden, omdat hij zou wemelen van de fouten. Smeulders vindt die aantijging onterecht. "Ik geloof niet in een complot met het grootkapitaal om de wereld aan de groene energie te helpen. Maar er worden terechte punten aangedragen die veel houtsnijden", zegt de hoogleraar energietechnologie.

Verdienmodel

Als voorbeeld noemt hij het verdienmodel dat rond biomassa ontstaat. Rijke investeerders zien in dat ze veel geld kunnen verdienen met hout. "In Europese wetgeving staat: 'CO2 emissions from biomass shall be taken 0.' Dat betekent je alle biomassa die je opstookt in kolencentrales niet hoeft mee te tellen bij je CO2-uitstoot. Dat bespaart je heel veel geld, want voor teveel uitstoot moet je betalen", zegt Smeulders.

"Het is dus een enorm verdienmodel geworden", aldus Smeulders. Dan krijg je dus grote bedrijven die veel geld verdienen met het kappen van bossen, dat leggen de documentairemakers terecht bloot.

Papieren operatie

Bovendien, zo suggereren Moore en Gibbs, is er bij een biomassacentrale ook nog een gascentrale nodig. Daardoor zou het effect op het milieu per saldo alsnog slecht zijn. "Daar ben ik het eigenlijk wel mee eens", zegt Smeulders.

"We zijn nu in Nederland fantastische gascentrales aan het vervangen door biomassa-centrales. Dat is natuurlijk contraproductief, want je krijgt meer vervuiling en je krijgt meer CO2-uitstoot. Alleen je hoeft het niet mee te tellen. Dus het is een papieren operatie."

Verouderde gegevens

In de documentaire worden beelden van verroeste windmolens en verlaten zonnepanelen-installaties getoond. Gibbs en Moore maken het punt dat die regelmatig vervangen moeten worden en dat hier fossiele grondstoffen voor nodig zijn. Zó 'renewable' zijn wind- en zonne-energie dus niet, willen ze zeggen. Critici maken zich hier boos over, omdat de beelden gedateerd zouden zijn.

Die beelden zijn volgens Smeulders inderdaad verouderd. "Je hebt inderdaad fossiele brandstoffen nodig om zonnepanelen te maken, maar als je kijkt naar de CO2-footprint dan is een zonnepaneel na een paar maanden terugverdiend."

Overigens worden in de hele documentaire nergens cijfers genoemd waaruit zou blijken dat een hoeveelheid energie die wordt opgewekt met een en windmolen vervuilender is dan eenzelfde hoeveelheid energie die wordt opgewekt met een kolencentrale.

Smeulders: "Het enige wat hij (Michael Moore, red.) hiermee wil aantonen is dat wij naast fossiele brandstoffen ook fossiele grondstoffen hebben. En dat er op het moment een verschuiving plaatsvindt van brandstoffen naar grondstoffen." De hernieuwbare energie staat dus op de schouders van fossiele grondstoffen, zegt Smeulders.

Paaseiland

De centrale boodschap die we volgens Smeulders mee moeten nemen uit deze documentaire, is dat we ons meer gaan realiseren dat onze groei ten koste gaat van de natuur. Als we niet minder gaan verbruiken en minder gaan consumeren, wordt het een lastig verhaal op aarde.

Een boodschap waar de mens vooralsnog niet aan wil. We willen minder fossiele brandstof gebruiken, dus gaan we bomen verbranden. In de documentaire wordt een nieuwsbericht getoond waar trots wordt verteld dat we nu ook biobrandstof van alligators kunnen maken. "Het is een beetje het Paaseiland idee. We zijn steeds om ons heen aan het kijken om te zien of er nog iets is om op te stoken", aldus Smeulders.

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.