Is het christendom altijd anti-abortus? 'De christelijke traditie is juist mild'

Het abortusdebat is misschien wel het allerlaatste, grote morele debat wat we hebben in de maatschappij. Vaak lijken voor- en tegenstanders nauwelijks een gesprek met elkaar te kunnen voeren. In de podcast lukte dat wel: Zorgdrager is voor abortus, terwijl een andere theoloog die aanschoof, Stefan Paas, kritischer is.

Pro-life en pro-choice

Zorgdrager ergert zich wel enigszins aan de polarisatie in het debat, wat ook tot uiting komt in de termen 'pro-life' en 'pro-choice'. "Alsof mensen die voor keuzevrijheid zijn, niet voor het leven zijn", zegt ze, "maar die zien het leven van de vrouw net zo goed als één van de morele waarden waar je in deze discussie aandacht aan moet geven. Pro-life kijkt alleen naar het leven van de foetus, en daarmee is het eenzijdig. Een vertekening van een hele complexe werkelijkheid." Ze spreekt zelf liever van de anti- en pro-abortusbewegingen.

De feministisch theoloog vindt dat de anti-abortusbeweging ook een vertekend beeld geeft van de vrouwen: "Er wordt gedaan alsof ze een pret-abortus ondergaan. Wat jij doet kan niet, mag niet, het is moord. Maar als je het bij die vrouwen navraagt, dan is het niet hun verhaal. Dan is het een verhaal van verlies, van opluchting", zegt ze. Ze vindt dat met een verbod op abortus vrouwen een 'morele keuze' ontzegd wordt: "Er wordt voor haar beslist."

In de kerk is overigens een bepaalde mildheid rondom abortus, vertelt Zorgdrager:

Wanneer is een mens een mens?

Een belangrijke vraag is vanaf wanneer een foetus een mens is. "Dat is de grote vraag…" zegt bijvoorbeeld Stefan Paas. In de Nederlandse wetgeving wordt 'levensvatbaarheid' als grens genomen, waardoor abortus na 24 weken niet meer mogelijk is. Een deel van de christelijke anti-abortusbeweging ziet foetussen vanaf de conceptie als een mens, waardoor een abortus dan een moord zou zijn.

Zorgdrager is genuanceerd: "Bij het nog ongeboren leven zit het tussen mens en niet-mens in, je kunt er nog niet de mensenrechten op toepassen. Het ontwikkelt zich steeds meer in de richting van een mens. Als een kind ter wereld komt en zelfstandig ademt, dan is het een mens", vindt zij.

Ook in Bijbel wordt het ongeboren leven niet altijd behandeld als volwaardig mens, vertelt ook Stefan Paas: "Als twee mannen vechten en er is een zwangere vrouw bij en zij krijgt een klap, waardoor haar vrucht sterft, wordt het niet behandeld als moord. Als de vrouw sterft wel, dan volgt de doodstraf (een leven voor een leven), maar de foetus wordt dus niet behandeld als een mens zoals jij en ik", vertelt hij. Ook in de joodse theologie is dit zo, vertelt Zorgdrager: "Ook voor het joodse denken is heel duidelijk: het leven van de moeder gaat altijd voor het leven van het kind", stelt ze.