Drugscriminaliteit in het Noorden: 'De grip is weg'

Journalisten Babs Assink en Lammert de Bruin trokken hiervoor deze zomer door het Noorden en spraken met talloze inwoners, burgemeesters, onderzoekers, lokale journalisten en medewerkers van politie en justitie. "Hoe kunnen we zorgen dat we weer grip op de situatie krijgen? Want die is weg", zegt een burgemeester in Friesland vertwijfeld in de podcast.

Door meer controles in het Zuiden en Westen van ons land lijkt de drugscriminaliteit op te schuiven naar de drie noordelijke provincies. Vorig jaar werden daar dubbel zoveel drugslabs ontmandeld als het jaar ervoor. Door de uitgestrektheid van de buitengebieden en de schaalvergroting bij gemeenten en politie is controle en handhaving vaak een uitdaging.

Boeren

Voor mensen met weinig geld maar veel ruimte op het erf, zoals boeren, is de verleiding soms groot om in zee te gaan met drugscriminelen. Maar liefst 15% van alle boeren is wel eens benaderd door criminelen met de vraag of ze bijvoorbeeld een stal of loods willen verhuren, zo blijkt uit eerder onderzoek. Volgens makelaarsvereniging NVM staat in 2030 zo’n 25 miljoen vierkante meter agrarische bebouwing leeg.

Door allerlei wet- en regelgeving is het voor boeren niet zo makkelijk om hun leegstaande vastgoed te slopen of te herbestemmen. De soms moeilijke financiële situatie in combinatie met een groeiend wantrouwen van boeren in de overheid zorgt ervoor dat ze een makkelijke prooi zijn voor criminelen. Die komen in veel gevallen het erf oprijden met mooie praatjes en een envelop met duizenden euro’s aan cash geld.

Podcast

Journalisten Babs Assink en Lammert de Bruin (bekend van vorige podcasts als De Butlermoord, Het Geheim van Colonel Parker en De Showbizzmoord) zijn afgelopen zomer dwars door de drie noordelijke provincies getrokken om de drugscriminaliteit in kaart te brengen. In zes afleveringen praten ze met bezorgde burgers, boeren en burgemeesters. In de podcast bezoeken ze ook Friese en Groninger zeehavens waar de controle op drugs volgens een rapport ver onder de maat is.

Ze gaan langs bij diverse ontmantelde drugslabs en in Drenthe sporen ze de eigenaar op van een loods waar de grootste cocaïnewasserij van Europa werd ontmanteld, goed voor de productie van zo’n 150 tot 200 kilo cocaïne - met een straatwaarde van zo’n 3 tot 5 miljoen euro per dag. Ze zijn bij voorlichtingsbijeenkomsten in de regio, spreken onderzoekers, regionale journalisten en een havendirecteur. En met de politie en het OM praten ze over de uitdagingen in de controle en handhaving.