Oud-minister Voorhoeve over gelekt Srebrenica-document: kabinet wist van niets

Het uitblijven van NAVO-luchtsteun droeg eraan bij dat Nederlandse Dutchbat-militairen niet konden voorkomen dat 21 jaar geleden een massamoord in Srebrenica plaatsvond. Achtduizend Bosnische moslims kwamen hierbij om het leven.

In de uitzending van “De Sprint”, een vaste onderzoeksrubriek in de Sportzomer op NPO Radio 1, werd afgelopen maandag een tot nu toe onbekend gebleven document onthuld. In dit document, een soort militair weekverslag, staat een curieuze zin die lijkt te impliceren dat de Nederlandse regering en de defensietop al op de hoogte waren van het besluit dat er geen NAVO-luchtsteun voor Dutchbat zou komen.

Oud-minister Voorhoeve ontkent in een reactie echter dat het kabinet-Kok meer wist: “Dat is nooit aan Nederland gerapporteerd, nooit aan de politieke leiding en nooit aan het kabinet dat de NAVO een dergelijke afspraak zou hebben. En ik ben zeer geïnteresseerd in de vraag: Wie heeft dit opgeschreven? (…) En hoe kon de betrokkene dit weten?”

Open vragen

De vragen van Voorhoeve zijn nog niet beantwoord. Kennelijk was er tenminste één Nederlandse militair die op de hoogte was van het besluit. Het is echter nog onduidelijk wie de auteur van het militaire weekverslag was.

In de Sprint-uitzending van afgelopen maandag werd gemeld dat het weekverslag zou zijn opgesteld in Italië, en dan mogelijk in Villafranca, een NAVO-luchtmachtbasis waar in juli 1995 Nederlandse F-16’s gestationeerd waren. Inmiddels heeft generaal b.d. Jouke Eikelboom, die destijds de Nederlandse detachementscommandant in Villafranca was, hierop gereageerd. Eikelboom stelt dat het weekverslag niet in Villafranca is opgesteld. Hij denkt dat het in het NAVO-hoofdkwartier in het nabij gelegen Vicenza is gebeurd.

Ook generaal b.d. Carel Hilderink, die destijds sous-chef operatiën in Den Haag was, houdt dit voor mogelijk. Hilderink wijst bovendien op het onderscheid tussen zogenaamde Air Strikes en Close Air Support. Het is niet duidelijk welke van deze twee soorten luchtaanvallen bedoeld wordt in het weekverslag. En daarmee is het ook niet zeker of het document wel aangeeft dat de NAVO geen luchtsteun voor Dutchbat zou geven.

Oproep: weet jij meer?

Naast de genoemde oud-generaals hebben verschillende (oud-)militairen inmiddels contact opgenomen met Huub Jaspers en Maud van de Reijt, de Argos-journalisten die voor De Sprint onderzoek doen naar het Srebrenica-document. Dit heeft veel bruikbare tips opgeleverd, maar er is duidelijk nog meer informatie nodig om helderheid te krijgen over het curieuze weekverslag. Met name tips van (oud-)militairen, die in juli 1995 in het NAVO-hoofdkwartier van Vicenza werkzaam waren, zijn bijzonder welkom. Weet jij mogelijk meer? Neem dan contact op via argos@vpro.nl

Het Srebrenica-onderzoek is onderdeel van De Sprint, een vaste rubriek van De Sportzomer op NPO Radio 1. Het idee achter deze rubriek is om binnen een week tijd, met behulp van luisteraars, zoveel mogelijk informatie te krijgen over een bepaalde vraag. Op maandag wordt het Sprint-onderzoek aangekondigd, op woensdag volgt een tussenstand, en op vrijdag worden de resultaten gepresenteerd. Luisteren dus: tussen 12.00 en 14.00 uur op NPO Radio 1.