Het beste van Nederland: Drie lessen voor succesvolle innovatie

Jaap Korteweg begon in 2007 met de Vegetarische Slager en maakt vleesvervangers die nauwelijks van echt vlees zijn te onderscheiden. Sterker nog, mensen vinden ze vaak lekkerder. ''We hebben een keer meegedaan aan de gehaktballen-wedstrijd van De Telegraaf. Een jury van slagers koos ons als derde, in een veld van 42 ambachtelijk bereide vlees gehaktballen. Ze hadden geen idee dat ze de derde prijs hadden gegeven aan een 100 procent vegetarische bal.''

Korteweg biedt met zijn bedrijf inmiddels een keur aan burgers, saté, kip en worst aan. Michael Leusink zit in dezelfde markt, maar heeft allerlei producten van bonen. ''De boon heeft hier een stoffig imago, maar ik wil dat mensen het product herontdekken. Je kan er heel lekkere dingen mee maken. Ik kwam op het idee in Zuid-Amerika en Azië. Daar eten ze het zoals wij aardappelen eten. Bonen zijn echt heel lekker en voedzaam.''

Bouwbedrijf BAM ontwikkelde een 3D geprinte fietsbrug die in september in het Brabantse Gemert wordt geplaatst. De cruciale schakel voor het project bleek de samenwerking met de provincie Noord-Brabant. Volgens innovatiemanager Jeroen Nuijten van BAM moet de overheid zo’n vernieuwende stap vaker durven zetten. "De provincie maakt mogelijk dat we het testen. Er zijn nog geen regels voor. Die durf wil ik ook zien bij andere provincies en gemeenten. Als de overheid alleen kiest voor innovaties waarvan de resultaten al bewezen zijn, dan is er te weinig ruimte voor vernieuwing."

Binnenkort komt BAM ook nog met zonnepanelen in de provinciale weg N401 bij Kockengen. "Het idee daarvan is dat je in de wintermaanden minder strooizout hoeft te gebruiken." De opgewekte energie kan ook ten goede komen aan straatverlichting. Ook hier was het een provinciale overheid die de ruimte geeft. Utrecht zag de weg met zonnepanelen wel zitten.

Algenonderzoeker Peter Mooij roept ook op tot moed bij de overheid om te kiezen voor algen als brandstof. Deze toepassing is duurzamer en minder milieubelastend dan de fossiele brandstoffen. Samen met een vriend bewees Mooij dat je een zelfgebouwde motor kan laten rijden op algenolie. Het gevaarte haalde een snelheid van 80 kilometer per uur. "De algenolie lijkt heel erg op diesel, maar heeft nog wel een frituurwalm, alsof je in een snackbar staat. De geur van succes."

Zowel Nuijten en Mooij zijn het erover eens dat geld belangrijk is om dit soort ontwerpen te laten slagen. "Nu betaal je voor een liter algenolie nog 5 euro. Als er geen eerlijke prijs tegenover fossiele brandstof staat, blijft concurreren moeilijk."